I. PHẦN ĐỌC HIỂU (4,0 điểm)
Đọc văn bản sau:
CHO MÙA THI
Em nghe không, những hoà thanh kì diệu
Một mùa thi lại đứng đợi trước thềm
Mắt em đó và môi mùa hạ đỏ
Tháng Năm ngực đầy rực rỡ ước mơ.
Ngọn đèn nào cháy suốt những canh khuya
Mồ hôi mùa hạ rơi nhoè trang vở
Bình yên đấy và cũng nồng nàn đấy
Cả những nhọc nhằn thầm lặng cháy trong em.
Ve lột xác mỗi mùa và day dứt thêm
Treo âm thanh vào nỗi buồn thiếu nữ
Loài hoa đỏ cứ đầy thêm mắt lửa
Em ngày mai rồi sẽ khác ngày xưa?
Mỗi lớp học trò đi nói gì với thầy cô
Ngân ngấn mắt, rưng rưng bàn chân bước
Chiếc bảng đen, chỗ ngồi rưng rưng nhắc
Bài thơ rưng rưng khóc ở ngăn bàn.
Tháng Năm nói mùa dâng tràn nắng gió
Lo toan kề sau màu áo học trò
Ngọn đèn khuya đổ mồ hôi xuống vở
Tháng Năm thở dài đêm ngắn dần đi.
Bình minh nào hát bài ca chia li
Ở phía trước những con đường xa mãi
Ve và phượng và tháng Năm ngủ lại
Ngày hôm qua gối đầu lên ngày mai…
(Bình Nguyên Trang, in trong Văn học và Tuổi trẻ số 5+6 (308+309) năm 2014, NXB Giáo dục, tr.77)
Thực hiện các yêu cầu sau:
Câu 1. Xác định thể thơ của văn bản trên. Căn cứ vào đặc điểm, dấu hiệu nào em xác định như vậy?
Câu 2. Chỉ ra hình ảnh báo hiệu mùa hè về ở khổ thơ thứ ba.
Câu 3. Hình ảnh “Ngọn đèn nào cháy suốt những canh khuya / Mồ hôi mùa hạ rơi nhoè trang vở” giúp em hiểu gì về tinh thần học tập của học trò trong mùa thi?
Câu 4. Phân tích hiệu quả nghệ thuật của biện pháp điệp từ “rưng rưng” trong khổ thơ:
“Mỗi lớp học trò đi nói gì với thầy cô
Ngân ngấn mắt, rưng rưng bàn chân bước
Chiếc bảng đen, chỗ ngồi rưng rưng nhắc
Bài thơ rưng rưng khóc ở ngăn bàn“
Câu 5. Từ ý nghĩa văn bản, em hãy chia sẻ với thầy cô hoặc bạn bè điều ý nghĩa nhất mà em mang theo khi rời xa mái trường, đồng thời giải thích vì sao đó là điều em trân trọng đối với em.
II. PHẦN VIẾT (6,0 điểm)
Câu 1. (2,0 điểm)
Viết đoạn văn (khoảng 200 chữ) phân tích, cảm nhận nội dung chủ đề và một vài nét đặc sắc nghệ thuật trong hai khổ thơ cuối của văn bản Cho mùa thi (nhà thơ Bình Nguyên Trang) ở phần Đọc hiểu.
Tháng Năm nói mùa dâng tràn nắng gió
Lo toan kề sau màu áo học trò
Ngọn đèn khuya đổ mồ hôi xuống vở
Tháng Năm thở dài đêm ngắn dần đi.
Bình minh nào hát bài ca chia li
Ở phía trước những con đường xa mãi
Ve và phượng và tháng Năm ngủ lại
Ngày hôm qua gối đầu lên ngày mai…
Câu 2. (4,0 điểm)
Hiện nay, một bộ phận bạn trẻ khi mắc lỗi thường chưa nhận thức được sai lầm của bản thân. Em hãy viết một bài văn nghị luận bày tỏ suy nghĩ về hiện tượng trên, đồng thời đề xuất những giải pháp nhằm giúp người trẻ biết nhận lỗi và sửa sai.
-Hiện nay, một bộ phận bạn trẻ khi mắc lỗi thường chưa nhận thức được sai lầm của bản thân. Em hãy viết một bài văn nghị luận bày tỏ suy nghĩ về hiện tượng trên, đồng thời đề xuất những giải pháp nhằm giúp người trẻ biết nhận lỗi và sửa sai.
Mỗi chúng ta đều muốn trở thành thì cần phải trải qua khó khăn trong cuộc sống.Trong đó chúng ta cũng có thể bị mắc nhiều lỗi trong cuộc.Lỗi lầm là hành động sai, chưa đúng chuẩn mực mà chúng ta hay dễ mắc lỗi gây ra tác hại cho người khác.
Ai trong mỗi chúng ta đều có mắc sai nhầm nhưng quan trọng là sau những sai nhầm ấy chúng ta có thể rút ra bài học để thay đổi và khắc phục nó.Trong cuộc sống lỗi được chia ra 2 phần là lỗi cố ý hay lỗi vô ý. Lỗi cố y hay vô ý đều gây ra một hậu quả.Chúng ta cần phê phán những người gây lỗi có mục đích.
Qua đó, Mỗi trẻ em hãy nên biết nhận lỗi, sửa lỗi mà chúng ta đã làm sai.Đó là cách dũng cảm để giúp chúng ta ngày càng trưởng thành.
Viết đoạn văn (khoảng 200 chữ) phân tích, cảm nhận nội dung chủ đề và một vài nét đặc sắc nghệ thuật trong hai khổ thơ cuối của văn bản Cho mùa thi (nhà thơ Bình Nguyên Trang)
Bài thơ “ Cho mùa thi”mang đến cảm hứng chủ đạo về những kỷ niệm và cảm xúc của tuổi học trò trong mùa thi.Kỳ thi không chỉ là việc quyết định cho tương lại mà còn là thời gian hồi họp.Những hình ảnh trong bài thơ như: “ Chiếc bảng đen” “ngăn bàn” gợi nhớ về những ngày chúng ta còn đi học và những ước mơ, khát vọng của tuổi học trò.Cảm xúc nhân vật trữ tình đươc thể hiện qua các hình ảnh sinh động, những sự nỗi lực học tập, “Mồ hôi mùa hạ rơi nhòe trang vở” không chỉ miêu tả sự vất vả mà còn thể hiện sự nỗ lực của học sinh để đạt được thành công.Qua đó tác giả đã gửi cho chúng thông điệp rằng về sự thành công để thay đổi cuộc sống tốt đẹp hơn.Từ đó tác giả đã khuyến khích mọi người hãy nên nỗ lực, cố gắng để vượt qua khó khăn trong cuộc sống.Qua bài thơ “ Cho mùa thi” là một bài thơ về mùa thi.Tác phẩm được tác giả thể hiện sâu sắc và sinh động.Cảm hứng chủ đạo thể hiện nỗi nhớ , niềm lo lắng trong mùa thi.
Câu 1. Xác định thể thơ của văn bản trên. Căn cứ vào đặc điểm, dấu hiệu nào em xác định như vậy?
– Bài thơ Cho mùa thi được viết theo thể thơ tự do
Căn cứ vào:
+ bài thơ có số câu,chữ không đều nhau.
+ không tuân theo khuôn mẫu vần điệu hay luật nhịp điệu nhất định
Câu 2. Chỉ ra hình ảnh báo hiệu mùa hè về ở khổ thơ thứ ba.
+ Loài hoa đỏ cứ đầy thêm mắt lửa
Câu 3. Hình ảnh “Ngọn đèn nào cháy suốt những canh khuya / Mồ hôi mùa hạ rơi nhoè trang vở” giúp em hiểu gì về tinh thần học tập của học trò trong mùa thi?
+khắc họa tinh thần học tập,kiên trì và sự nỗ lực vượt qua khó khăn của học trò mùa thi
Câu 4. Phân tích hiệu quả nghệ thuật của biện pháp điệp từ “rưng rưng” trong khổ thơ:
“Mỗi lớp học trò đi nói gì với thầy cô
Ngân ngấn mắt, rưng rưng bàn chân bước
Chiếc bảng đen, chỗ ngồi rưng rưng nhắc
Bài thơ rưng rưng khóc ở ngăn bàn“
+sử dụng sự lặp lại để tạo hiệu ứng nhấn mạnh, biểu đạt cảm xúc và gợi hình ảnh
Câu 5. Từ ý nghĩa văn bản, em hãy chia sẻ với thầy cô hoặc bạn bè điều ý nghĩa nhất mà em mang theo khi rời xa mái trường, đồng thời giải thích vì sao đó là điều em trân trọng đối với em.
+ GIúp cho em nhớ lại tình yêu thương, những buổi học vui đùa cùng bạn bè, những bài học quý giá của thầy cô đã dạy cho chúng em.Em không muốn rời xa môi trường thân yêu này.Vì nhờ có ngôi trường này giúp cho em nhiều kiến thức hơn, giúp chúng ta có nhiều bạn bè và thầy cô mới.
Câu 1. Xác định thể thơ của văn bản trên. Căn cứ vào đặc điểm, dấu hiệu nào em xác định như vậy?
– Bài thơ “Cho mùa thi” được viết theo thể thơ tự do .
– Căn cứ để xác định :
+ Số câu, số chữ trong từng dòng thơ không đều nhau .
+ Không bị gò bó theo niêm luật hay vần điệu chặt chẽ như thơ lục bát , thơ thất ngôn .
+ Cách ngắt nhịp linh hoạt , phù hợp với cảm xúc và ý tưởng tác giả muốn biểu đạt .
Câu 2. Chỉ ra hình ảnh báo hiệu mùa hè về ở khổ thơ thứ ba.
– Hình ảnh báo hiệu mùa hè về ở khổ thơ thứ ba là ” Hoa phượng nở đỏ rực ” ,
” Tiếng ve ngân vang rộn rã ” .
Câu 3. Hình ảnh “Ngọn đèn nào cháy suốt những canh khuya / Mồ hôi mùa hạ rơi nhoè trang vở” giúp em hiểu gì về tinh thần học tập của học trò trong mùa thi?
– Học trò trong mùa thi có tinh thần học tập chăm chỉ, bền bỉ .
– Các anh chị em chịu khó thức khuya dậy sớm , vượt qua nắng nóng , mệt nhọc để ôn luyện .
– Qua đó thể hiện ý chí , quyết tâm , nỗ lực không ngừng nhằm đạt kết quả tốt trong kì thi .
Câu 4. Phân tích hiệu quả nghệ thuật của biện pháp điệp từ “rưng rưng” trong khổ thơ :
“ Mỗi lớp học trò đi nói gì với thầy cô
Ngân ngấn mắt, rưng rưng bàn chân bước
Chiếc bảng đen, chỗ ngồi rưng rưng nhắc
Bài thơ rưng rưng khóc ở ngăn bàn “ .
– Biện pháp điệp từ “ rưng rưng ” được sử dụng liên tiếp trong khổ thơ đã tạo hiệu quả nghệ thuật nổi bật :
+ Gợi cảm xúc bồi hồi , nghẹn ngào của học trò trong giờ phút chia tay thầy cô , mái trường .
+ Làm cho không gian , sự vật xung quanh như cũng thấm đẫm nỗi xúc động, từ bước chân , bảng đen , chỗ ngồi cho đến ngăn bàn .
+ Điệp từ khiến cảm xúc lan tỏa , dâng trào , day dứt , góp phần khắc họa sâu đậm tình cảm gắn bó của học trò với thầy cô , bạn bè và những kỉ niệm tuổi học trò .
Câu 5. Từ ý nghĩa văn bản, em hãy chia sẻ với thầy cô hoặc bạn bè điều ý nghĩa nhất mà em mang theo khi rời xa mái trường, đồng thời giải thích vì sao đó là điều em trân trọng đối với em.
Điều ý nghĩa nhất mà em mang theo khi rời xa mái trường chính là tình cảm gắn bó với thầy cô và bạn bè . Bởi lẽ , đó là những kỉ niệm trong sáng , hồn nhiên và quý giá nhất của thời thanh xuân . Thầy cô đã tận tình dạy dỗ , dìu dắt em nên người ; bạn bè đã cùng em chia sẻ bao niềm vui , nỗi buồn , cùng nhau học tập và trưởng thành . Chính những tình cảm ấy đã tiếp thêm cho em động lực , niềm tin để bước tiếp trên chặng đường phía trước . Đó cũng là hành trang tinh thần quý báu mà em luôn trân trọng và không bao giờ quên .
II. PHẦN VIẾT
Câu 1
Hai khổ thơ cuối của bài “Cho mùa thi” của Bình Nguyên Trang đã gợi lên bao cảm xúc bồi hồi về mùa hè , mùa chia tay tuổi học trò . Tác giả đã khắc họa hình ảnh tháng năm rực rỡ nắng gió , ẩn chứa biết bao lo toan , áp lực phía sau màu áo trắng hồn nhiên . Ngọn đèn khuya và giọt mồ hôi rơi xuống trang vở trở thành biểu tượng cho tinh thần học tập miệt mài , cho những nỗ lực không ngừng của học sinh trước mùa thi . Đặc biệt , lời “ Tháng Năm thở dài ” gợi cảm giác thời gian trôi nhanh , khiến đêm ngắn lại , càng làm cho nỗi lo âu xen lẫn khát vọng thêm rõ nét . Sang khổ thơ cuối , giọng thơ bỗng chuyển thành âm hưởng chia tay đầy lưu luyến : bình minh cất lời ca chia li ; ve và phượng , như cũng “ ngủ lại ”, nhường bước cho hành trình mới của tuổi trẻ . Nghệ thuật nhân hóa , ẩn dụ và giọng điệu tha thiết đã làm cho bức tranh mùa hè vừa chân thực vừa thấm đẫm cảm xúc . Qua đó , tác giả gửi gắm tình yêu thương sâu nặng với tuổi học trò , đồng thời khơi gợi trong lòng người đọc sự trân trọng những kỉ niệm đẹp đẽ của quãng đời đến trường .
Câu 2
Trong cuộc sống , không ai là hoàn hảo để không bao giờ mắc lỗi . Thế nhưng , hiện nay có một bộ phận bạn trẻ khi mắc lỗi lại chưa ý thức được sai lầm của bản thân . Đây là một hiện tượng đáng suy nghĩ .
Nhiều bạn trẻ có thói quen biện minh , đổ lỗi cho hoàn cảnh hoặc cho người khác thay vì dũng cảm nhận lỗi . Một số người thậm chí còn thờ ơ , coi việc làm sai là bình thường . Nguyên nhân xuất phát từ tâm lý hiếu thắng , sợ mất mặt trước bạn bè , hoặc thiếu sự giáo dục đúng đắn về trách nhiệm và nhân cách . Hậu quả là các bạn không rút ra được bài học , dễ lặp lại sai lầm , dần đánh mất niềm tin của thầy cô , cha mẹ và cả những người xung quanh .
Tuy nhiên , dám nhận lỗi và sửa sai mới là biểu hiện của sự trưởng thành . Người trẻ cần rèn luyện bản lĩnh , nhìn thẳng vào khuyết điểm của mình , xem đó là cơ hội để hoàn thiện . Gia đình và nhà trường nên giáo dục , định hướng cho các em biết trân trọng sự trung thực , khích lệ tinh thần cầu thị . Bên cạnh đó , xã hội cũng cần tôn vinh những tấm gương biết vượt lên từ sai lầm để các bạn có động lực phấn đấu .
Như vậy , nhận lỗi không phải là yếu đuối mà chính là bản lĩnh và trách nhiệm . Mỗi bạn trẻ hãy học cách can đảm thừa nhận sai lầm và kiên trì sửa chữa , bởi chỉ như thế chúng ta mới thực sự trưởng thành và được mọi người tin yêu .