Dàn bài hướng dẫn
1. Mở đoạn (1–2 câu):
– Giới thiệu khái quát: Bài thơ “Mùa cỏ nở hoa” là tác phẩm tiêu biểu của tác giả Hồng Vũ.
– Nêu cảm nhận chung: Tác phẩm là khúc tâm tình dịu dàng và sâu lắng về tình mẫu tử thiêng liêng, nơi tình yêu thương âm thầm của mẹ trở thành mạch nguồn nuôi dưỡng con lớn khôn và tỏa sáng giữa đời.
2. Thân đoạn (triển khai cảm nhận chi tiết):
a. Nội dung chủ đề:
– Tình mẫu tử thiêng liêng, sâu sắc:
+ “Mẹ là cánh đồng – Con là cỏ” là hình ảnh thơ giàu tính biểu tượng, gợi nên sự gắn bó mật thiết, tự nhiên, không thể tách rời.
+ Cánh đồng là nơi sinh sôi, chở che; cỏ là sinh linh nhỏ bé được nâng đỡ, nuôi dưỡng → Gợi lên tình yêu thương vô điều kiện và sự hi sinh âm thầm của người mẹ dành cho con.
+ Mạch cảm xúc phát triển: Mẹ sẵn sàng dang rộng lòng mình đón nắng, hứng sương, gom góp yêu thương để con được lớn lên hồn nhiên, trọn vẹn.
+ Hình ảnh “sương lấp lánh”, “ánh sao rơi”, “dòng nước ngọt ngào” tượng trưng cho tình cảm lặng thầm, dịu dàng mẹ dành cho con từng ngày.
– Niềm tin vào tương lai của con: Mẹ không chỉ che chở, mà còn mong con lớn lên, “phủ xanh non”, “nở thắm muôn hoa” – trở thành người hữu ích, biết lan tỏa yêu thương cho đời → Gợi mở một triết lí sống tích cực, giàu ý nghĩa nhân văn: sự sống chỉ thực sự trọn vẹn khi biết sẻ chia, khi con người trở thành “mùa xuân” cho người khác.
– Tình mẹ – niềm hạnh phúc giản dị mà vĩnh hằng: “Niềm hạnh phúc giản đơn và bé nhỏ / Được bên con mãi mãi đến vô cùng” → lời thổ lộ đầy xúc động, thiêng liêng, kết thúc bài thơ bằng cảm xúc trọn vẹn và sâu sắc.
b. Đặc sắc nghệ thuật:
– Thể thơ tự do: linh hoạt, uyển chuyển.
– Hình ảnh ẩn dụ, biểu tượng đặc sắc: Thiên nhiên gắn bó chặt với con người: cỏ, cánh đồng, sương, gió, dòng nước… → chuyển tải thông điệp một cách nhẹ nhàng mà thấm thía.
– Ngôn ngữ giàu chất trữ tình: Câu thơ mềm mại, nhạc tính nhẹ nhàng, phù hợp với mạch cảm xúc tâm tình. Dòng cảm xúc tự nhiên, không gò bó, gần như lời thì thầm của mẹ với con. Giọng điệu trìu mến, dịu dàng:
– Bao trùm bài thơ là giọng tâm sự yêu thương, khiến người đọc cảm thấy ấm lòng, lắng lại để cảm nhận giá trị của tình mẫu tử.
3. Kết đoạn (1–2 câu):
– Khẳng định vẻ đẹp nội dung và nghệ thuật của bài thơ.
– Gợi suy nghĩ: Mùa cỏ nở hoa không chỉ là bản nhạc về tình mẹ, mà còn là lời nhắc về tình yêu thương, sự nâng đỡ và niềm hạnh phúc đến từ những điều giản dị trong cuộc sống.
Dàn bài chi tiết:
I. Mở đoạn: Giới thiệu tác giả, tác phẩm và chủ đề nghị luận
– Bài thơ “Mùa cỏ nở hoa” là một tác phẩm tiêu biểu của nhà thơ Hồng Vũ.
– Bài thơ đã ghi lại những cảm xúc chân thành và cảm động của người mẹ dành cho đứa con thân yêu của mình – một tình mẫu tử thiêng liêng, bền bỉ, đầy ắp yêu thương và bao dung. Với giọng điệu sâu lắng, thiết tha, bài thơ đã khơi gợi trong tôi nhiều suy nghĩ và cảm xúc sâu sắc về sự hy sinh thầm lặng, niềm hạnh phúc giản dị nhưng vô tận của mẹ khi được bên con, nâng đỡ con khôn lớn mỗi ngày.
II. Thân đoạn: Trình bày cảm xúc về nội dung và nghệ thuật
1. Về ý nghĩa nội dung chủ đề:
– Trước hết, đọc bài thơ, người đọc không khỏi xúc động bồi hồi trước hình ảnh cánh đồng mẹ dịu dàng, rộng mở và cỏ con bé nhỏ, ngây thơ – biểu tượng cho tình mẹ bao la và sự gắn bó tự nhiên, thiêng liêng giữa mẹ và con.
– Từ những câu thơ như: “Nếu mẹ là cánh đồng / Con là cỏ nở hoa trong lòng mẹ”, người đọc cảm nhận được tình cảm dịu dàng, chở che mà người mẹ dành cho con. Mẹ không cần biển lớn, không cần cao sang, chỉ cần được làm “đất lành” cho con lớn lên, hồn nhiên và trọn vẹn.
– Bài thơ đã giúp tôi hiểu thêm về sự hy sinh thầm lặng, tình yêu thương vô điều kiện của người mẹ, đồng thời bồi đắp trong tôi tình cảm biết ơn, trân trọng đối với mẹ và những người phụ nữ đã âm thầm nâng bước ta trong cuộc đời.
2. Về đặc sắc nghệ thuật:
– Thể thơ tự do linh hoạt, thiết tha, giúp tác giả thể hiện trọn vẹn tình mẫu tử thiêng liêng bằng giọng điệu dịu dàng, lời thơ mộc mạc mà sâu sắc, giàu hình ảnh giàu cảm xúc, khiến người đọc cảm nhận được sự ấm áp và lắng đọng trong từng câu chữ.
– Lời thơ chân thành, giản dị mà thiết tha. Những hình ảnh gần gũi như cánh đồng, ngọn cỏ, ánh nắng, sương mai, dòng nước… cùng các biện pháp tu từ ẩn dụ, nhân hóa đã làm tăng sức truyền cảm của tác phẩm.
– Qua những vần thơ nhẹ nhàng mà sâu lắng, bài thơ đã diễn tả một cách chân thực tình cảm thiêng liêng của người mẹ. Những hình ảnh quen thuộc được tái hiện đầy xúc cảm, để lại trong lòng người đọc dư âm sâu xa về một tình yêu bất tận – tình mẫu tử.
III. Kết đoạn: Cảm xúc chung và bài học rút ra
– Qua những câu thơ giản dị mà giàu hình ảnh, tác giả không chỉ ngợi ca tình mẹ mà còn gửi gắm thông điệp về sự biết ơn, trân trọng những người đã luôn âm thầm yêu thương, che chở cho ta.
– Trong cuộc sống hiện đại nhiều vội vã hôm nay, bài thơ như một lời nhắc nhở dịu dàng: hãy sống chậm lại, yêu thương nhiều hơn và đừng quên những vòng tay đã nâng ta qua tháng năm đầu đời.
