Đề số 45: Đọc hiểu văn bản VĂN TẾ THẬP LOẠI CHÚNG SINH (Nguyễn Du). NLXH: Bảo vệ môi trường

VĂN TẾ THẬP LOẠI CHÚNG SINH (Nguyễn Du)

[.. ] Cũng có kẻ mắc vào khóa lính
Bỏ cửa nhà gồng gánh việc quan
Nước khe cơm vắt gian nan
Dãi dầu nghìn dặm lầm than một đời
Buổi chiến trận mạng người như rác
Phận đã đành đạn lạc tên rơi
Lập lòe ngọn lửa ma trơi
Tiếng oan văng vẳng tối trời càng thương!

Cũng có kẻ lỡ làng một kiếp
Liều tuổi xanh buôn nguyệt bán hoa
Ngẩn ngơ khi trở về già
Ai chồng con tá biết là cậy ai?
Sống đã chịu một đời phiền não
Thác lại nhờ hớp cháo lá đa
Đau đớn thay phận đàn bà,
Kiếp sinh ra thế biết là tại đâu?

Cũng có kẻ nằm cầu gối đất
Dõi tháng ngày hành khất ngược xuôi
Thương thay cũng một kiếp người
Sống nhờ hàng xứ chết vùi đường quan.

[… ]

(Theo Phong Châu, Văn tế cổ và kim, NXB Văn hoá, Hà Nội, 1960, trang 168)

* Chú thích:

– Văn tế thập loại chúng sinh còn được gọi là Văn chiêu hồn hay Văn tế chiêu hồn là một bài văn tế bằng chữ Nôm soạn vào đầu thế kỷ 19. Tác phẩm được coi là một sáng tác xuất sắc của đại thi hào Nguyễn Du.

Câu 1 (3,0 điểm):

a (0,5 điểm). Nguyễn Du đã dùng những hình ảnh nào để gợi tả cuộc sống của những người mắc vào khóa lính?

b (0,75 điểm). Yếu tố “thác” trong câu thơ “Thác lại nhờ hớp cháo lá đa” có đồng âm với yếu tố “thác” trong từ “thoái thác” không? Vì sao?

c (0,75 điểm).

Chỉ ra và phân tích tác dụng của biện pháp tu từ được sử dụng trong hai câu thơ sau:

“Buổi chiến trận mạng người như rác
Phận đã đành đạn lạc tên rơi”

d (1,0 điểm). Qua đoạn trích trên, em rút ra cho mình thông điệp gì sâu sắc nhất cho bản thân? Trình bày từ 5 đến 7 dòng.

Câu 2 (2,0 điểm):

Viết đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày cảm nhậ về nội dung chủ đề và đặc sắc nghệ thuật của đoạn trích Văn tế thập loại chúng sinh (Nguyễn Du)

Phần II: Viết (5,0 điểm)

“Biến đổi khí hậu, ô nhiễm môi trường đang gây ra tác động tới mọi khía cạnh của cuộc sống, của tất cả mọi sinh vật trên Trái Đất này. Những sinh vật có sức chống trả càng yếu, sẽ càng sớm trở thành nạn nhân, và chịu ảnh hưởng càng nặng nề. Rồi loài người sẽ là những nạn nhân tiếp theo nếu chúng ta không cùng nhau tạo ra thay đổi. Thế hệ tương lai sẽ trả giả, hay biết ơn là hệ quả của chính những gì chúng ta làm ngày hôm nay. Tôi tin rằng, nếu đã đọc đến đây, bạn sẽ trở thành đồng đội của tôi, của tác giả, của những người đang cổ gắng để làm cho Trái Đất này trở thành một nơi tốt đẹp hơn”

(Theo Hoàng Thảo – Lời giới thiệu, Sống xanh không khó – Nam Kha, NXB Dân trí, 2020) 

Câu 1 (1,0 điểm):

Hãy phân tích tác dụng của lí lẽ và bằng chứng đối với luận điểm trong văn bản trên

Câu 2 (4,0 điểm):

Em hãy bài văn nghị luận bàn về vai trò của môi trường đối với đời sống con người, đồng thời đề xuất những giải pháp phù hợp để bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu trong tình hình hiện nay.