I. ĐỌC HIỂU (4,0 điểm)
Đọc bài thơ sau:
HƯƠNG VỊ QUÊ NHÀ
Con bây giờ thèm những bữa canh chua
Mà mẹ nấu trong ngày hè nắng cháy
Vị quê ơi, sao mà ngon đến vậy?
Đi suốt đời vẫn ngọt mãi trong tim…
Cá chạch đồng cha bắt được, mẹ rim
Con học về đã thơm từ đầu ngõ
Đêm quê hương, theo cha con xách giỏ
Cánh đồng xa, xiêu vẹo ánh trăng gầy…
Đêm giêng hai, thầm lặng cánh vạc bay
Trong cơn mưa kéo qua ngày giáp hạt
Chẳng thể quên những năm nhà đói khát
Để bây giờ vẫn khắc khoải… trong mơ…
Thương ao làng, những năm tháng tuổi thơ
Theo chân anh, hôi con tôm, con cá
Kho tương gừng sao mà ngon đến lạ?
Xa quê rồi, đọng mãi vị nồng cay….
Canh cua đồng, mẹ nấu với rau đay
Thêm cà muối, vị quê thành nỗi nhớ
Quê hương ơi! Bao tâm tình tuổi nhỏ
Gọi con về… thương nhớ một miền quê…
(Vũ Tuấn, “Khúc ru quê”, NXB hội nhà văn Việt Nam, năm 2022)
* Chú thích:
– Nhà thơ, nhà giáo Vũ Tuấn sinh năm 1977 quê ở xã Đỗ Xuyên, huyện Thanh Ba, tỉnh Phú Thọ, những bài thơ của anh chủ yếu viết về tình yêu quê hương, đất nước, về những kỉ niệm tuổi thơ, về mẹ…. với giọng thơ nhẹ nhàng, đằm thắm, ngọt ngào.
– Bài thơ “Hương vị quê nhà” tác giả viết về hương vị của quê hương trong nỗi nhớ da diết.
Thực hiện các yêu cầu:
Câu 1. Bài thơ trên được viết theo thể thơ nào?
Câu 2. Phân tích tác dụng của biện pháp tu từ liệt kê trong hai câu thơ sau:
“Canh cua đồng, mẹ nấu với rau đay
Thêm cà muối, vị quê thành nỗi nhớ”
Câu 3. Hương vị của quê nhà được thể hiện qua những từ ngữ, hình ảnh nào trong bài thơ?
Câu 4. Hình ảnh những món ăn quê nhà trong bài thơ gợi cho em hiểu gì về tình cảm của tác giả đối với quê hương?
Câu 5. Đọc bài thơ, em thấy mình cần phải làm gì để thể hiện trách nhiệm của bản thân với quê hương? (Trình bày từ 5-7 dòng).
II. PHẦN VIẾT (6,0 điểm)
Câu 1 (2,0 điểm). Viết đoạn văn (khoảng 200 chữ) phân tích hai khổ thơ sau trong bài thơ “Hương vị quê nhà” trong phần đọc hiểu:
“Con bây giờ thèm những bữa canh chua
Mà mẹ nấu trong ngày hè nắng cháy
Vị quê ơi, sao mà ngon đến vậy?
Đi suốt đời vẫn ngọt mãi trong tim…
…..
Canh cua đồng, mẹ nấu với rau đay
Thêm cà muối, vị quê thành nỗi nhớ
Quê hương ơi! Bao tâm tình tuổi nhỏ
Gọi con về… thương nhớ một miền quê…“
Câu 2 (4,0 điểm):
Quê hương là nơi chôn rau cắt rốn, là cội nguồn nuôi dưỡng tâm hồn và nhân cách mỗi con người. Tình yêu quê hương, đất nước không chỉ là tình cảm thiêng liêng mà còn cần được thể hiện bằng hành động cụ thể trong cuộc sống hằng ngày.
Hãy viết một bài văn nghị luận trình bày suy nghĩ về tình yêu quê hương, đất nước, đồng thời nêu rõ những hành động thiết thực của thế hệ trẻ trong việc thể hiện tình yêu ấy, góp phần giữ gìn và phát huy các giá trị truyền thống tốt đẹp của quê hương.
