https://lophocnguvan.com/bai-1-con-chim-chien-chien-huy-can-sgk-ngu-van-7-tap-1-sach-chan-troi-sang-tao/
* Hướng dẫn đọc
| * Nội dung chính: Văn bản Con chim chiền chiện của Huy Cận nói về những chú chim chiền chiện với tiếng hót trong veo báo hiệu sự bắt đầu của mùa xuân. Qua đó gửi gắm thông điệp: Con người cần giao hòa với thiên nhiên, đồng thời thu nhận những cảm xúc mà thiên nhiên đem đến cho con người. |
Câu 1 (trang 22 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1): Xác định vần và nhịp của bài thơ và cho biết hiệu quả nghệ thuật của nó.
Hướng dẫn trả lời:
– Bài thơ gieo vần chân cách quãng: cao – ngào, xanh – lanh, vợi – chói – nói – mỏi – hót – trời, sữa – chứa, sà – ca – nhà – ta,…
– Ngắt nhịp chẵn 2/2 với giọng điệu nhanh nhẹn, gấp gáp
→ Hiệu quả nghệ thuật: góp phần thể hiện hình ảnh con chim tự do bay lượn trong khoảng không gian cao rộng, thoáng đãng
Câu 2 (trang 22 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1): Phân tích một hình ảnh trong bài thơ mà em cho là độc đáo nhất.
Hướng dẫn trả lời:
* Gợi ý 1:
– Chọn hình ảnh “Chỉ còn tiếng hót / Làm xanh da trời”
– Phân tích:
+ Từ ngữ đáng chú ý: “Chỉ” → nhấn mạnh sự tồn tại của tiếng chim; “Làm xanh da trời” → nhấn mạnh giá trị, ý nghĩa đặc biệt của tiếng chim
+ Nội dung, ý nghĩa: Tiếng chim hót làm cho da trời xanh thêm, một cảnh tượng đất nước thanh bình tươi đẹp, làm say mê lòng người.
* Gợi ý 2:
– Chọn một số từ ngữ, hình ảnh độc đáo trong bài thơ: tiếng hót long lạnh như cành sương chói, tiếng hót làm xanh da trời, hồn xanh quê nhà
– Hình ảnh em cho là độc đáo nhất: tiếng hót làm xanh da trời tạo sự chuyển hóa của cảm giác sang thính giác, tiếng hót của chim chiền chiện làm bầu trời xanh hơn, thể hiện hồn quê hương
Câu 3 (trang 22 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1): Trong khổ thơ thứ hai và thứ tư, tác giả đã sử dụng những biện pháp tu từ nào? Những biện pháp đó có tác dụng gì trong việc thể hiện nội dung của hai khổ thơ?
Hướng dẫn trả lời:
- Biện pháp nhân hoá (gọi chim ơi, chim có thể nói, tròn bụng sữa…) → Tác dụng: Nhấn mạnh hình ảnh con chim cũng như hình ảnh thiên nhiên trở nên vừa gần gũi vừa sinh động trong mối quan hệ thân thiết, gắn bó và chan hoà với con người. Qua đó không chỉ gợi ra vẻ đẹp tươi mới, tràn đầy sức sống của tự nhiên và còn khẳng định tình yêu và trân trọng tự nhiên của nhà thơ.
- Biện pháp điệp từ (cao hoài – cao vợi) → Tác dụng:…..
- Biện pháp so sánh (Tiếng hót long lanh / Như cành sương chói) → Tác dụng:…..
- Biện pháp ẩn dụ (Tiếng ngọc trong veo/ Chim gieo từng chuỗi… → Tác dụng:…..
Câu 4 (trang 22 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1): Tìm những từ ngữ, hình ảnh thể hiện cảm xúc của tác giả. Đó là cảm xúc gì?
Hướng dẫn trả lời:
– Những từ ngữ, hình ảnh thể hiện cảm xúc của tác giả: yêu mến, vui bối rối, chan chứa, tưng bừng
→ Những từ ngữ bộc lộc cảm xúc một cách trực tiếp, thẳng thắn và vô cùng chân thành của tác giả. Đó là niềm vui sướng, hân hoan trong cảnh thiên nhiên tươi đẹp, hoà bình của đất nước; là tình yêu và trân trọng trước vẻ đẹp căng tràn nhựa sống và bình yên của thiên nhiên quê hương đất nước…
Câu 5 (trang 22 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1): Thông qua bài thơ, tác giả muốn gửi gắm thông điệp gì?
Hướng dẫn trả lời:
– Thông điệp của bài thơ: Hãy mở rộng lòng mình để hoà mình vào tự nhiên, cảm nhận và tận hưởng trọn vẹn những vẻ đẹp yên bình, thơ mộng, căng tràn nhựa sống của thiên nhiên quê nhà; hãy trận trọng và gìn giữ những vẻ đẹp tuyệt diệu ấy.
