Đọc văn bản sau và thực hiện các yêu cầu:
QUÊ HƯƠNG
(1) Quê hương giản dị chẳng đâu xa
Bãi mía vườn rau với ruộng cà
Khóm trúc bờ đê chiều nhạt nắng
Dập dờn sóng lúa chạy la đà
(2) Quê hương mộc mạc chẳng kiêu sa
Mái lá đơn sơ dưới nắng tà
Khói toả lam chiều thơm gạo mới
Du dương tiếng gió hát ngân nga
(3) Quê hương sách sử đã in ra
Một dải cong cong khảm ngọc ngà
Núi đá chênh vênh bên biển lớn
Rừng xanh suối mát trải muôn hoa
(4) Quê hương êm ả những lời ca
Điệu Bắc Nam ai thật mặn mà
Xứ Huế Trường Tiền thôn Vỹ Dạ
Ai nghe thấy tiếng cũng mơ ra
(5) Quê hương nhuộm đỏ bởi phù sa
Chín nhánh rồng bay tạo vóc ngà
Vựa lúa phì nhiêu xanh bát ngát
Đàn cò trắng lượn phía trời xa
(6) Quê hương mãi mãi ở trong ta
Dẫu có tha phương biệt mái nhà
Đất Tổ là gì ai cũng hiểu …
Như là … chỉ một Mẹ và Cha!
(Trúc Quỳnh)
Câu 1. Bài thơ trên được viết theo thể thơ nào? Chỉ ra đặc điểm nhận biết về cách gieo vần, ngắt nhịp của thể thơ đó qua văn bản trên.
Câu 2. Nêu cảm hứng chủ đạo của bài thơ? Căn cứ vào đâu em xác định như vậy?
Câu 3. Xác định một từ tượng hình có trong khổ thơ thứ nhất và cho biết tác dụng của nó.
Câu 4. Qua văn bản, tác giả muốn gửi gắm đến người đọc thông điệp gì?
Câu 5. Từ ý nghĩa được gợi ra ở cuối bài thơ, em sẽ làm gì để thể hiện tình cảm của mình đối với quê hương, đất nước? (trình bày từ 100 đến 150 chữ)
* GỢI Ý TRẢ LỜI:
Câu 1.
– Bài thơ trên được viết theo thể thơ: bảy chữ.
– Đặc điểm nhận biết về cách gieo vần, ngắt nhịp của thể thơ đó qua văn bản:
- Cách gieo vần: vần chân, vần liền (xa – cà); vần cách (cà – đà); vần lưng (khổ 2: sa – lá)
- Nhịp chủ đạo: 4/3
Câu 2:
– Cảm hứng chủ đạo của bài thơ: là niềm tự hào, tình yêu tha thiết và lòng biết ơn sâu nặng đối với quê hương, đất nước.
– Căn cứ:
- Xuyên suốt bài thơ, tác giả sử dụng nhiều hình ảnh đẹp, giản dị mà thân thương về quê hương: “bãi mía vườn rau”, “khói toả lam chiều”, “rừng xanh suối mát”, “đàn cò trắng lượn”.
- Giọng thơ nhẹ nhàng, trìu mến, thể hiện sự trân trọng và gắn bó máu thịt với quê hương: “Quê hương mãi mãi ở trong ta / Dẫu có tha phương biệt mái nhà…”
→ Từ đó toát lên cảm hứng yêu nước và lòng tự hào dân tộc sâu sắc.
Câu 3.
– Từ tượng hình: “dập dờn” trong câu “Dập dờn sóng lúa chạy la đà”.
– Tác dụng:
- Gợi hình ảnh những làn sóng lúa chuyển động nhẹ nhàng, uyển chuyển theo gió.
- Làm cho bức tranh quê hương trở nên sinh động, mềm mại, mang vẻ đẹp bình yên và tràn đầy sức sống.
Câu 4.
– Tác giả muốn gửi gắm thông điệp rằng: Quê hương không chỉ là nơi ta sinh ra và lớn lên mà còn là nguồn cội thiêng liêng của mỗi con người. Bởi vậy, chúng ta phải biết trân trọng, yêu thương, quý mến, giữ gìn, tự hào về những giá trị truyền thống tốt đẹp của quê hương. Chăm chỉ học tập, mai này đem sức mình xây dựng quê hương ngày càng giàu đẹp.
Câu 5.
* Gợi ý đoạn văn:
Quê hương không chỉ là nơi ta sinh ra và lớn lên mà còn là nguồn cội thiêng liêng của mỗi con người. Để thể hiện tình cảm với quê hương, em sẽ cố gắng học tập thật tốt để mai này góp phần xây dựng quê hương ngày càng giàu đẹp hơn. Em cũng sẽ giữ gìn phong tục, tập quán và truyền thống tốt đẹp của dân tộc, luôn cư xử nhân ái, đoàn kết, giúp đỡ mọi người xung quanh. Bởi vậy, chúng ta phải biết trân trọng, yêu thương, quý mến, giữ gìn, tự hào về những giá trị truyền thống tốt đẹp của quê hương. Chăm chỉ học tập, mai này đem sức mình xây dựng quê hương ngày càng giàu đẹp.
