BA LƯỠI RÌU
Trong cuộc sống, đôi khi lòng trung thực của một con người chỉ được sáng lên khi đặt vào hoàn cảnh khó khăn. Có những lúc, chỉ một lựa chọn nhỏ bé thôi cũng đủ để bộc lộ phẩm chất thật sự bên trong mỗi người. Câu chuyện “Ba lưỡi rìu” mà ông bà ta vẫn thường kể lại chính là một minh chứng đẹp đẽ cho điều đó – rằng sự ngay thẳng luôn mang lại phần thưởng xứng đáng.
Ngày ấy, trong một ngôi làng nhỏ bên chân núi, có một anh tiều phu nghèo nhưng hiền lành và chăm chỉ. Mỗi sáng, khi mặt trời còn ngái ngủ, sương đêm còn đọng trên từng lá cỏ, anh đã khoác chiếc áo nâu sờn, vác theo chiếc rìu sắt cũ kỹ – tài sản quý giá nhất đời mình – để vào rừng kiếm củi. Cây cối trong rừng như những người bạn thân lâu năm, mỗi lần thấy anh đến lại khẽ nghiêng mình, xào xạc như cất lời chào hỏi.
Hôm ấy, trời trong xanh lạ thường. Từng tia nắng lọt qua tán cây lung linh như những sợi chỉ vàng. Anh tiều phu hít sâu, cảm thấy lòng khoan khoái, rồi lao vào công việc quen thuộc. Nhưng vừa chặt được vài nhát, một tiếng rắc chát chúa vang lên. Cán rìu gãy đôi, lưỡi rìu văng khỏi tay anh, xoáy tròn giữa không trung rồi rơi tõm xuống dòng sông trong vắt bên cạnh.
Anh đứng chết lặng. Nước sông lấp lánh dưới nắng, như trêu ngươi anh, nuốt mất thứ duy nhất giúp anh mưu sinh. Ngực anh thắt lại. “Chiếc rìu… ta chỉ có mỗi chiếc rìu này. Không có nó, biết dựa vào đâu để sống đây?” – anh tự hỏi, cổ họng nghẹn lại.
Thấy anh buồn bã, dòng sông như cũng chùng xuống, mặt nước gợn những vòng tròn nhỏ lăn tăn thương cảm. Bỗng từ xa, một cụ già chống gậy thong thả bước tới. Mái tóc trắng phất phơ, ánh mắt hiền như ánh trăng đầu tháng. Cụ hỏi:
– Con sao lại buồn đến thế?
Anh tiều phu thành thật kể lại chuyện vừa xảy ra. Cụ già mỉm cười hiền hậu:
– Đừng lo! Ta sẽ giúp con.
Nói rồi, cụ bước ra giữa sông. Mặt nước mở ra như tấm gương lụa mềm, đón cụ xuống lòng nó. Một lát sau, cụ nổi lên, trên tay là một lưỡi rìu bạc sáng loá. Ánh bạc lấp lánh khiến cả khu rừng cũng lặng đi chiêm ngưỡng.
– Đây có phải lưỡi rìu của con không? – cụ hỏi.
Anh tiều phu nhìn lưỡi rìu sáng đẹp, lòng thoáng dao động, nhưng rồi anh lắc đầu:
– Thưa cụ, rìu của con không quý như vậy.
Cụ gật đầu rồi lại lặn xuống. Lần này cụ mang lên một lưỡi rìu vàng rực, ánh vàng phản chiếu trên mặt nước như mặt trời thu nhỏ. Những chiếc lá trên cây cũng rung rinh vì thích thú.
– Còn lưỡi rìu này? Là của con chứ?
Anh tiều phu nuốt nước bọt. Một lưỡi rìu vàng… nếu nhận nó, cuộc sống của anh sẽ đổi khác. Nhưng lương tâm anh cất lời, như một ngọn lửa ấm áp trong ngực:
“Không phải của mình thì không được nhận.”
Anh lắc đầu mạnh hơn:
– Không ạ, thưa cụ. Con không dám nhận lưỡi rìu không phải của con.
Cụ già lại mỉm cười. Lần thứ ba cụ lặn xuống. Khi cụ nổi lên, trên tay là lưỡi rìu sắt cũ, tuy xỉn màu nhưng quen thuộc như khuôn mặt một người bạn lâu năm. Vừa nhìn thấy, anh kêu lên:
– Đúng rồi! Đây chính là lưỡi rìu của con!
Anh ôm lấy lưỡi rìu như gặp lại người thân thất lạc. Dòng sông khẽ vỗ sóng lộp bộp như reo vui chúc mừng.
Cụ già hiền từ nói:
– Con thật thà và trung thực. Ta tặng con cả ba lưỡi rìu này để thưởng cho lòng ngay thẳng.
Vừa dứt lời, cụ biến thành một làn khói trắng bay lên không trung rồi tan vào ánh nắng. Chỉ còn tiếng gió trong rừng xào xạc như vẫn còn kể tiếp câu chuyện ấy.
Câu chuyện “Ba lưỡi rìu” khép lại nhưng dư âm về lòng trung thực vẫn còn vang mãi. Anh tiều phu nghèo chẳng có gì ngoài đôi bàn tay chai sạn và tấm lòng ngay thẳng, ấy vậy mà chính điều giản dị ấy lại giúp anh nhận được phần thưởng quý giá hơn bất kỳ kho báu nào. Giữa cuộc đời đầy những lựa chọn, đôi khi chỉ một lời nói thật, một thái độ không tham lam cũng đủ khiến con người trở nên cao đẹp. Bài học mà câu chuyện gửi gắm thật giản dị nhưng không bao giờ cũ: của cải có thể mất đi, nhưng đức hạnh thì sẽ luôn dẫn ta đến những điều tốt đẹp. Và chỉ những ai giữ được sự trung thực trong mọi hoàn cảnh mới xứng đáng nhận về những “lưỡi rìu vàng” của chính cuộc đời mình.
