* DÀN BÀI CHI TIẾT:
* Mở đoạn:
– Giới thiệu ngắn gọn tác phẩm, tác giả.
– Nêu cảm xúc, ấn tượng chung về bài thơ (Bài thơ khơi gợi trong em cảm xúc gì?).
* Thân đoạn:
– Cảm nhận ý nghĩa nội dung chủ đề:
- Cảm nhận vẻ đẹp hình ảnh, chi tiết của bài thơ. Nêu cảm xúc của bản thân về những hình ảnh, chi tiết đó.
- Cảm nhận tình cảm của tác giả được gửi gắm qua bài thơ (tình yêu quê hương, tình bạn, tình mẹ, khát vọng sống,…).
– Cảm nhận đặc sắc nghệ thuật:
- Cảm nhận vai trò của thể thơ trong việc thể hiện nội dung, chủ đề (tạo nhịp điệu, cảm xúc, phù hợp với nội dung, giọng điệu).
- Nhận xét các biện pháp tu từ (so sánh, nhân hóa, ẩn dụ, điệp từ,…) và tác dụng (gợi hình, gợi cảm xúc, gây ấn tượng mạnh mẽ,..).
- Nhận xét giọng điệu (trầm lắng, tha thiết, sâu lắng, vui tươi, tự hào…), ngôn ngữ thơ (giản dị, trong sáng, gần gũi, giàu nhạc tính, gợi được vẻ đẹp trong trẻo, tinh khôi,…) → Ví dụ: Ngôn ngữ thơ giản dị mà gợi cảm, giàu nhạc điệu giúp truyền tải cảm xúc sâu lắng, chân thành
– Ý nghĩa, thông điệp của bài thơ:
- Qua bài thơ, tác giả muốn gửi gắm đến người đọc điều gì? (tình mẹ, tình người, tình yêu thiên nhiên, quê hương, lối sống, niềm tin…)
- Ý nghĩa ấy có giá trị như thế nào trong cuộc sống hôm nay? → Bản thân em rút ra bài học gì về tình cảm, cách sống, cách nhìn nhận cuộc đời?
* Kết đoạn:
– Khẳng định lại ý nghĩa nội dung, nghệ thuật và tình cảm, xúc dành cho bài thơ.
– Tác động của bản thân đến tình cảm, nhận thức: Từ bài thơ, bản thân học được điều gì, thay đổi suy nghĩ, tình cảm ra sao? (Nêu tác động của bài thơ đến nhận thức, tình cảm bản thân. Từ đó, thể hiện sự thay đổi trong cách nghĩ, cách sống hoặc cách trân trọng những gì có ở xung quanh mình).
* DÀN BÀI MINH HỌA:
Viết đoạn văn khoảng 500 chữ cảm nhận bài thơ “Rừng mơ” của Trần Lê Văn
* MỞ ĐOẠN:
– Giới thiệu tên tác phẩm, tên tác giả và cảm nhận chung về nội dung, chủ đề.
Ví dụ: Bài thơ “Rừng mơ” của Trần Lê Văn là một khúc ca nhẹ nhàng, trong trẻo về vẻ đẹp của thiên nhiên đất nước và tình yêu quê hương thắm thiết qua hình ảnh rừng hoa mơ nở.
* THÂN ĐOẠN:
– Cảm nhận ý nghĩa nội dung chủ đề:
+ Cảm nhận về vẻ đẹp của rừng mơ:
- Giữa mùa hoa mơ nở, cả Hương Sơn như khoác lên mình tấm áo trắng dịu dàng, thanh khiết: “Núi vì hoa trẻ mãi”.
- Những câu thơ “Rừng mơ ôm lấy núi / Mây trắng đọng thành hoa” gợi nên vẻ đẹp vừa hùng vĩ vừa mềm mại, hòa quyện giữa đất trời, núi rừng và mây trắng.
- Qua đó, ta nhận thấy thiên nhiên và con người cùng giao hòa trong nhịp sống tươi mới của mùa xuân.
+ Cảm nhận tình cảm của tác giả:
- Ẩn sau bức tranh thiên nhiên ấy là tình cảm chân thành, tha thiết của nhà thơ đối với quê hương, đất nước.
- Tác giả không chỉ ngợi ca vẻ đẹp của Hương Sơn mà còn thể hiện niềm tự hào, tình yêu sâu nặng với non sông gấm vóc.
- Tình yêu quê hương ấy không chỉ của riêng tác giả mà còn là tình cảm chung của mọi người Việt Nam – dù ở nơi đâu, trái tim vẫn luôn hướng về quê hương yêu dấu.
– Cảm nhận đặc sắc nghệ thuật:
- Thể thơ năm chữ: bài thơ nổi bật với thể thơ năm chữ nhẹ nhàng, nhịp điệu uyển chuyển như khúc nhạc mùa xuân.
- Hình ảnh thơ: Hình ảnh thơ tinh tế, giàu sức gợi: “mây trắng đọng thành hoa”, “quả vàng chíu chít”, “gió chiều đông gờn gợn”… vừa hiện thực vừa rất thơ mộng.
- Giọng thơ: Giọng thơ chan chứa cảm xúc, kết hợp hài hòa giữa tả và gợi, giúp người đọc cảm nhận được hương sắc của mùa xuân và tình người trong cảnh vật.
- Ngôn ngữ thơ: giản dị, trong sáng, gần gũi, giàu nhạc tính, gợi được vẻ đẹp trong trẻo, tinh khôi,….
– Thông điệp của bài thơ (bài thơ gửi gắm đến người đọc điều gì?): Bài thơ gửi gắm thật sâu sắc: con người hãy biết trân trọng, giữ gìn GIA ĐÌNH của mình, và hãy luôn nuôi dưỡng trong tim tình yêu gia đình, quê hương, đất nước.
* KẾT ĐOẠN:
– Khẳng định sức lan tỏa của bài thơ: Khép lại bài thơ, người đọc như còn cảm nhận được hương mơ lan tỏa – hương của đất trời, của tình yêu và niềm tự hào dân tộc.
– Tác động của bài thơ đối với bản thân: Bài thơ giúp em hiểu rằng: yêu quê hương không chỉ là cảm xúc, mà còn là trách nhiệm gìn giữ và nâng niu từng vẻ đẹp bình dị quanh mình.
* ĐOẠN VĂN:
Bài thơ “Rừng mơ” của Trần Lê Văn là một khúc ca dịu dàng, trong trẻo, chan chứa tình yêu quê hương đất nước. Với những vần thơ mộc mạc mà tinh tế, tác giả đã vẽ nên một bức tranh thiên nhiên Hương Sơn giữa mùa hoa mơ nở, vừa đẹp đẽ, nên thơ, vừa gợi lên niềm tự hào sâu sắc về non sông gấm vóc Việt Nam. Bài thơ không chỉ là lời ngợi ca vẻ đẹp của tạo hóa mà còn là tiếng lòng tha thiết của người con dành cho quê hương – nơi gắn bó máu thịt, nơi lưu giữ bao kỷ niệm yêu thương. Giữa mùa hoa mơ nở trắng trời, Hương Sơn như khoác lên mình tấm áo mới – một sắc trắng tinh khôi, dịu dàng, thanh khiết. Câu thơ “Núi vì hoa trẻ mãi” gợi lên vẻ đẹp tươi non, tràn đầy sức sống của cảnh vật. Cả núi rừng, đất trời như được hồi sinh, như trẻ lại trong hương hoa mơ mát lành. Những câu thơ “Rừng mơ ôm lấy núi / Mây trắng đọng thành hoa” lại mở ra một không gian vừa hùng vĩ vừa mềm mại, nơi thiên nhiên và con người như hòa vào nhau trong nhịp thở của mùa xuân. Giữa khung cảnh mơ màng ấy, người đọc cảm nhận được sự giao hòa tuyệt vời giữa mây, núi và hoa – giữa đất trời và lòng người. Ẩn sau bức tranh thiên nhiên đầy sức gợi là tình cảm chân thành, sâu sắc của nhà thơ dành cho quê hương đất nước. Nhà thơ không chỉ miêu tả vẻ đẹp của Hương Sơn mà còn gửi gắm trong đó niềm tự hào và tình yêu tha thiết với quê hương. Với tác giả, mỗi cánh hoa mơ, mỗi làn gió, mỗi dải mây đều chứa đựng hồn cốt dân tộc, là biểu tượng của sự gắn bó máu thịt giữa con người và quê hương. Tình yêu ấy không chỉ là của riêng nhà thơ, mà còn là tình cảm chung của biết bao người Việt Nam – dù đi xa, trong lòng vẫn luôn hướng về quê mẹ thân thương. Sức hấp dẫn của bài thơ còn được thể hiện qua nghệ thuật độc đáo. Bài thơ nổi bật với thể thơ năm chữ nhẹ nhàng, nhịp điệu uyển chuyển như khúc nhạc mùa xuân vang vọng giữa núi rừng. Hình ảnh thơ được lựa chọn tinh tế, giàu sức gợi: “mây trắng đọng thành hoa”, “quả vàng chíu chít”, “gió chiều đông gờn gợn”… Những hình ảnh ấy vừa chân thực, vừa mộng mơ, làm cho cảnh vật thêm phần lung linh, huyền ảo. Giọng thơ chan chứa cảm xúc, kết hợp hài hòa giữa tả và gợi, khiến người đọc không chỉ thấy được vẻ đẹp của cảnh mà còn cảm nhận được hơi thở, nhịp sống và tình người trong từng câu chữ. Bài thơ gửi đến người đọc một thông điệp sâu sắc: hãy biết trân trọng, gìn giữ mái ấm gia đình, mảnh đất quê hương – nơi ta sinh ra và lớn lên; hãy nuôi dưỡng trong tim tình yêu gia đình, quê hương, đất nước – bởi đó là cội nguồn sức mạnh, là điểm tựa tinh thần trong mỗi con người. Khép lại bài thơ, hương mơ như vẫn còn lan tỏa – hương của đất trời, của tình yêu và niềm tự hào dân tộc. “Rừng mơ” không chỉ là bức tranh thiên nhiên tuyệt đẹp mà còn là bản nhạc lòng vang lên những âm điệu tha thiết về tình yêu quê hương. Bài thơ giúp em nhận ra rằng: yêu quê hương không chỉ là cảm xúc, mà còn là trách nhiệm – trách nhiệm gìn giữ, nâng niu từng vẻ đẹp bình dị quanh mình, để hương mơ mãi tỏa ngát giữa cuộc đời.
