* DÀN Ý CHI TIẾT:
1. Mở đoạn (khoảng 2–3 câu, 30–40 chữ)
- Giới thiệu ngắn gọn về tác giả: vài nét về phong cách sáng tác, đề tài quen thuộc.
- Giới thiệu bài thơ: hoàn cảnh sáng tác (nếu có), chủ đề, cảm xúc chủ đạo.
- Nêu ấn tượng hoặc cảm nghĩ khái quát: bài thơ mang đến cho người đọc cảm xúc gì, thể hiện tư tưởng – tình cảm nào.
Ví dụ: Bài thơ “Trở về quê nội” khắc họa sâu sắc tình cảm tha thiết của người con xa quê khi trở lại mảnh đất tuổi thơ, thể hiện tình yêu quê hương trong sáng, đằm thắm.
2. Thân đoạn (khoảng 8–10 câu, 120–140 chữ)
* Triển khai phân tích và cảm nhận theo định hướng đọc hiểu – phân tích – đánh giá:
a. Khái quát nội dung và mạch cảm xúc của bài thơ
- Nêu chủ đề, cảm xúc chủ đạo: Bài thơ gợi lên điều gì? (ví dụ: tình yêu quê hương, lòng biết ơn, nỗi nhớ, niềm tự hào, tình mẹ, tình đồng đội…).
- Các hình ảnh, ngôn từ, chi tiết thể hiện cảm xúc ấy.
- Thông điệp, tư tưởng nhân văn mà nhà thơ gửi gắm.
b. Phân tích một vài hình ảnh, chi tiết, ngôn từ tiêu biểu
- Nêu dẫn chứng (hình ảnh, câu thơ, từ ngữ đặc sắc).
- Giải thích và cảm nhận ý nghĩa của hình ảnh đó (về nội dung và cảm xúc).
- Phân tích biện pháp nghệ thuật (so sánh, điệp từ, ẩn dụ, hoán dụ, nhịp điệu, giọng điệu thơ…).
- Rút ra nét đặc sắc nghệ thuật: giọng thơ chân thành, ngôn ngữ giàu nhạc điệu, hình ảnh giản dị mà sâu sắc.
- Tác dụng của nghệ thuật trong việc biểu đạt nội dung, tư tưởng của bài thơ.
c. Cảm nhận, đánh giá cá nhân
- Cảm xúc, suy nghĩ của người viết sau khi đọc.
- Bài thơ muốn gửi đến người đọc thông điệp gì?
- Ý nghĩa ấy có giá trị như thế nào trong cuộc sống hôm nay?
Ví dụ: Hình ảnh “bông trang trắng, bông trang hồng” vừa mang vẻ đẹp dân dã vừa gợi nhớ tình quê trong sáng, thủy chung. Giọng thơ nhẹ nhàng, tha thiết khiến người đọc như được sống lại trong không gian quê hương thân thuộc.
3. Kết đoạn (khoảng 2–3 câu, 30–40 chữ)
- Khẳng định lại giá trị nội dung và nghệ thuật của bài thơ.
- Nêu cảm nghĩ, bài học hoặc thông điệp mà bài thơ để lại cho người đọc.
- Liên hệ bản thân: Từ bài thơ, bản thân học được điều gì, thay đổi suy nghĩ, tình cảm ra sao.
