| Gợi ý: 1. Giải thích vấn đề nghị luận: – Tình cảm gia đình là sự yêu thương, gắn kết giữa các thành viên trong gia đình. Biểu hiện ở việc các thành viên trong gia đình quan tâm, chăm sóc, hỗ trợ, giúp đỡ nhau trong đời sống; san sẻ những niềm vui, nỗi buồn; cùng nhau vượt qua những khó khăn, thử thách; biết nói lời yêu thương, tôn trọng và sống vì nhau … 0,5 2. Bàn luận – Giá trị của gia đình trong cuộc sống hiện nay: + Tình yêu thương gia đình là nguồn động lực và điểm tựa của mỗi người: Tình cảm gia đình mang lại sự an ủi, động viên, giúp mỗi người có thêm nghị lực vượt qua khó khăn trong cuộc sống. Là động lực để mỗi người hoàn thiện và vươn tới thành công. + Hình thành và nuôi dưỡng nhân cách: Một gia đình tràn đầy yêu thương giúp con cái phát triển nhân cách tốt, biết yêu thương, chia sẻ và sống có trách nhiệm. + Tạo dựng hạnh phúc và sự gắn kết: Yêu thương trong gia đình giúp các thành viên cảm thấy hạnh phúc, an toàn, gắn bó và luôn hướng về nhau, giảm căng thẳng, áp lực trong đời sống hiện đại. + Là nền tảng cho sự phát triển của xã hội: Một gia đình bền vững sẽ góp phần xây dựng một xã hội văn minh, nhân ái, nơi con người biết quan tâm và giúp đỡ nhau. + Phản bác ý kiến trái chiều (phản đề) – Đề xuất một số giải pháp nhằm vun đắp tình yêu thương trong gia đình: + Dành nhiều thời gian cho gia đình bằng cách cân bằng giữa học tập, công việc và thời gian cho gia đình. Nhưng thời gian đó phải được sử dụng một cách chất lượng để gắn kết gia đình bằng bữa cơm, cuộc trò chuyện ấm cúng hoặc một cuộc dã ngoại (nếu có điều kiện); hạn chế sử dụng điện thoại thông mình, sa đà vào thế giới ảo của riêng mình… + Lắng nghe, thấu hiểu và biết cách thể hiện tình cảm giữa các thành viên trong gia đình. + Xây dựng sự tôn trọng và trách nhiệm giữa các thành viên trong gia đình, giải quyết xung đột giữa các thành viên bằng sự thấu hiểu, bao dung… |
* Dàn bài chi tiết:
I. Mở bài:
– Giới thiệu vấn đề: Trong xã hội hiện đại với nhịp sống ngày càng gấp gáp, con người dễ bị cuốn vào guồng quay của công việc và học tập mà đôi khi quên đi giá trị thiêng liêng nhất – tình cảm gia đình.
– Dẫn dắt đến vấn đề nghị luận: Tình cảm gia đình chính là nền tảng bền vững và là điểm tựa vững chắc cho mỗi con người trong suốt cuộc đời.
II. Thân bài
1. Giải thích vấn đề nghị luận
– Tình cảm gia đình là sự gắn bó yêu thương giữa các thành viên trong cùng một mái ấm.
2. Biểu hiện:
– Quan tâm, chăm sóc lẫn nhau.
– Cùng sẻ chia niềm vui, nỗi buồn.
– Đồng hành, hỗ trợ nhau vượt qua khó khăn.
– Biết nói lời yêu thương, sống vì nhau và tôn trọng nhau.
3. Bàn luận:
a. Vai trò và giá trị của tình cảm gia đình trong cuộc sống hiện nay
– Gia đình là điểm tựa tinh thần vững chắc:
+ Giúp con người vượt qua thử thách, cảm thấy được yêu thương, quan tâm, không đơn độc giữa cuộc đời.
+ Là nguồn động lực to lớn để phấn đấu, nỗ lực học tập và làm việc.
– Gia đình là nguồn nuôi dưỡng và hình thành nhân cách con người:
+ Một gia đình yêu thương, đầm ấm giúp con trẻ phát triển toàn diện cả về trí tuệ lẫn đạo đức.
+ Trẻ em lớn lên trong môi trường đầy tình thương sẽ biết sống yêu thương, nhân ái, có trách nhiệm.
– Gia đình tạo dựng hạnh phúc và sự gắn bó:
+ Giúp các thành viên cảm thấy an toàn, hạnh phúc, luôn hướng về nhau, đặc biệt trong những thời điểm khó khăn.
+ Giảm bớt áp lực, căng thẳng từ bên ngoài xã hội.
– Giai đình là nền tảng cho sự phát triển của xã hội:
+ Gia đình là tế bào của xã hội. Gia đình hạnh phúc, bền vững sẽ góp phần xây dựng một xã hội văn minh, nhân ái.
+ Con người biết yêu thương trong gia đình sẽ biết yêu thương ngoài xã hội.
b. Hệ quả thiếu tình yêu thương trong gia đình
– Dẫn đến sự đổ vỡ trong quan hệ gia đình, con cái thiếu sự định hướng và tình cảm.
– Mất đi chỗ dựa tinh thần, dễ lạc lõng và sai lệch trong hành vi, nhân cách.
4. Giải pháp vun đắp tình cảm gia đình
– Dành thời gian chất lượng cho gia đình:
+ Cân bằng giữa công việc, học tập và sinh hoạt gia đình.
+ Tận dụng bữa cơm gia đình, các buổi trò chuyện, dã ngoại để gắn kết.
+ Hạn chế lạm dụng điện thoại, giảm thời gian cho mạng xã hội để sống thật với người thân.
– Biết lắng nghe và thấu hiểu nhau:
+ Học cách chia sẻ, tâm sự, nói lời yêu thương.
+ Quan tâm đến cảm xúc và suy nghĩ của người thân.
– Tôn trọng và có trách nhiệm với gia đình:
+ Mỗi thành viên cần có trách nhiệm với vai trò của mình trong gia đình.
+ Biết bao dung, tha thứ, giải quyết mâu thuẫn bằng sự cảm thông và thấu hiểu.
4. Mở rộng vấn đề/phản đề
– Một số người coi nhẹ tình cảm gia đình, sống ích kỷ, vô tâm hoặc mải mê thế giới ảo mà xa rời gia đình.
III. Kết bài:
– Khẳng định lại vai trò và ý nghĩa quan trọng của tình cảm gia đình trong đời sống mỗi người và toàn xã hội.
– Kêu gọi mỗi người hãy trân trọng và vun đắp tình cảm gia đình mỗi ngày – đó không chỉ là cách giữ gìn hạnh phúc mà còn là cách sống nhân văn, ý nghĩa trong cuộc đời.
BÀI VĂN NGHỊ LUẬN 1:
Trong guồng quay hối hả của cuộc sống hiện đại, con người ngày càng đối mặt với nhiều áp lực và thách thức từ công việc, học tập, các mối quan hệ xã hội. Giữa những bộn bề đó, có một nơi vẫn luôn âm thầm, lặng lẽ chở che và tiếp thêm sức mạnh cho mỗi chúng ta – đó chính là gia đình. Tình cảm gia đình không chỉ là mối quan hệ ruột thịt mà còn là sự gắn bó thiêng liêng, là điểm tựa tinh thần vững chắc, là nơi khởi đầu và cũng là nơi trở về của mỗi con người. Bàn về tình cảm gia đình là bàn về giá trị cốt lõi làm nên bản chất con người và là nền tảng xây dựng một xã hội lành mạnh.
Tình cảm gia đình là sự yêu thương, gắn kết giữa các thành viên trong cùng một mái ấm. Biểu hiện của tình cảm này rất đa dạng: từ việc cha mẹ chăm sóc con cái, con cái hiếu thảo với cha mẹ, anh chị em hòa thuận yêu thương nhau, cho đến những hành động nhỏ như bữa cơm quây quần, lời hỏi han sau một ngày làm việc mệt nhọc hay ánh mắt, nụ cười đầy ấm áp khi gặp lại nhau sau một ngày dài. Tình cảm gia đình không chỉ thể hiện bằng lời nói mà còn được khắc sâu qua những hành động cụ thể: chăm sóc nhau khi ốm đau, chia sẻ niềm vui – nỗi buồn, cùng nhau vượt qua khó khăn, thử thách. Đó là nơi mỗi người được là chính mình, không cần giấu giếm, không cần hoàn hảo, chỉ cần sống chân thành.
Trong xã hội hiện nay, tình cảm gia đình giữ một vai trò vô cùng quan trọng và không thể thay thế. Trước hết, đó là nguồn động lực và điểm tựa tinh thần vững chắc. Cuộc sống không tránh khỏi những lúc mỏi mệt, thất bại, đau khổ… Lúc ấy, một lời động viên từ người thân, một cái ôm nhẹ nhàng từ mẹ, một ánh nhìn thấu hiểu từ cha hay cái nắm tay của anh chị em… cũng đủ khiến ta thấy ấm lòng, có thêm nghị lực đứng dậy bước tiếp. Có biết bao người thành đạt đã từng nói rằng, chính tình yêu thương từ gia đình là động lực giúp họ kiên trì, nỗ lực để vươn lên. Ví dụ như tỷ phú Jack Ma – người sáng lập Alibaba, từng chia sẻ rằng: “Gia đình là nơi tôi tìm thấy giá trị bản thân mỗi khi cuộc sống khiến tôi hoang mang”.
Không chỉ là nơi truyền động lực, gia đình còn nuôi dưỡng và hình thành nhân cách con người. Một đứa trẻ lớn lên trong môi trường đầy yêu thương, được dạy dỗ bằng sự tôn trọng, sẻ chia sẽ trở thành người sống tử tế, biết yêu thương và có trách nhiệm. Trái lại, một đứa trẻ thiếu vắng tình cảm gia đình, bị bạo hành hay thờ ơ sẽ dễ bị tổn thương tâm lý, mất phương hướng, thậm chí sa vào con đường sai trái. Trong nhiều công trình nghiên cứu tâm lý học, các chuyên gia đều nhấn mạnh vai trò của gia đình trong việc hình thành các đặc điểm tính cách và thái độ sống của con người. Gia đình chính là “trường học đầu tiên” giúp mỗi cá nhân học cách làm người.
Tình cảm gia đình còn là chất keo kết dính, tạo dựng hạnh phúc và sự gắn bó giữa các thành viên. Trong bối cảnh xã hội hiện đại với vô số áp lực và cám dỗ, mỗi người cần một nơi để nghỉ ngơi, được chở che và yêu thương. Gia đình chính là chốn ấy. Một bữa cơm ấm cúng, một cuộc trò chuyện nhẹ nhàng vào buổi tối có thể giúp giải tỏa căng thẳng, nạp lại năng lượng tinh thần. Khi các thành viên trong gia đình gắn bó, biết quan tâm nhau, họ sẽ cảm thấy an toàn, bớt lo âu và sống tích cực hơn. Đó là liều thuốc tinh thần quý giá mà không một nơi nào khác có thể thay thế được.
Không dừng lại ở giá trị cá nhân, tình cảm gia đình còn là nền tảng cho sự phát triển bền vững của xã hội. Một xã hội chỉ thực sự văn minh khi mỗi gia đình trong đó đều vững mạnh, tràn đầy yêu thương. Từ những con người được nuôi dưỡng trong môi trường gia đình tốt, xã hội sẽ có thêm những cá nhân biết sống có trách nhiệm, nhân ái, biết yêu thương và giúp đỡ người khác. Ngược lại, một xã hội có quá nhiều gia đình đổ vỡ, thiếu gắn kết sẽ kéo theo hàng loạt hệ lụy: tội phạm gia tăng, bạo lực học đường, sự xuống cấp về đạo đức… Có thể nói, xây dựng một xã hội phát triển lành mạnh cần bắt đầu từ việc gìn giữ và vun đắp tình cảm trong từng gia đình.
Không những thế, thực tế hiện nay vẫn tồn tại không ít người dường như chưa nhận thức đầy đủ giá trị của mối quan hệ thiêng liêng này. Một số người mải mê chạy theo cuộc sống hiện đại, đắm chìm trong thế giới ảo của mạng xã hội, dành thời gian trò chuyện với người lạ nhiều hơn là với người thân. Không ít gia đình sống cùng nhà nhưng lại như người xa lạ: cha mẹ mải mê công việc, con cái khép kín trong không gian riêng, thiếu sự chia sẻ, gắn bó. Bữa cơm gia đình – vốn là biểu tượng của sự đoàn viên, yêu thương – ngày càng vắng bóng, bị thay thế bởi những suất ăn nhanh, lạnh lẽo và lặng lẽ. Có những người chỉ biết đến giá trị của tình thân khi đã mất mát, khi người thân không còn bên cạnh nữa. Đáng buồn hơn, một bộ phận con cháu có thái độ vô ơn, bỏ bê cha mẹ già yếu, dẫn đến những câu chuyện đau lòng như người già bị bỏ rơi, bạo hành trong chính gia đình mình.
Để vun đắp và giữ gìn tình cảm gia đình trong thời đại ngày nay, trước hết, mỗi người cần dành thời gian chất lượng cho gia đình. Cuộc sống bận rộn là điều không thể tránh khỏi, nhưng điều quan trọng là ta phải biết cân bằng giữa công việc – học tập và đời sống gia đình. Hãy trân trọng những bữa cơm sum họp, tận dụng những lúc rảnh rỗi để trò chuyện, chia sẻ với người thân. Những hành động nhỏ như cùng nhau nấu ăn, xem một bộ phim, đi dã ngoại cuối tuần… sẽ giúp gắn kết tình cảm rất hiệu quả. Quan trọng hơn, trong thời gian bên gia đình, hãy hạn chế tối đa việc sử dụng điện thoại, mạng xã hội – vì không gì đáng buồn hơn khi ngồi cạnh nhau mà mỗi người lại sống trong thế giới riêng.
Bên cạnh đó, cần học cách lắng nghe và thể hiện tình cảm. Nhiều người ngại bày tỏ yêu thương với người thân, nghĩ rằng “đã là người trong nhà thì không cần nói nhiều”. Nhưng thực tế, một lời cảm ơn, một lời xin lỗi đúng lúc, một cái ôm hay nụ cười trìu mến… lại có thể xoa dịu những hiểu lầm, làm tan đi mệt mỏi và tạo nên sự ấm áp khó phai. Cũng cần nhấn mạnh vai trò của sự tôn trọng và trách nhiệm. Mỗi thành viên cần hiểu vai trò, nghĩa vụ của mình trong gia đình. Cha mẹ không chỉ có trách nhiệm nuôi dưỡng mà còn cần làm gương. Con cái không chỉ cần nghe lời mà còn nên chủ động sẻ chia, giúp đỡ cha mẹ. Khi có mâu thuẫn xảy ra, thay vì tranh cãi gay gắt, hãy chọn đối thoại, cảm thông và bao dung.
Tình cảm gia đình không tự nhiên mà có, cũng không tồn tại mãi mãi nếu ta không biết vun đắp. Đó là một loại “tài sản” quý giá nhưng mong manh, cần được chăm sóc mỗi ngày bằng yêu thương chân thành và hành động thiết thực.
Tóm lại, tình cảm gia đình chính là cội nguồn yêu thương, là nền tảng vững chắc cho sự phát triển của mỗi con người và của toàn xã hội. Trong một thế giới đầy biến động và thử thách, tình cảm gia đình là ngọn lửa sưởi ấm, là mái ấm để trở về, là nơi ta học cách yêu thương và sống có trách nhiệm. Hãy biết trân trọng và gìn giữ tình cảm ấy mỗi ngày – không chỉ vì hạnh phúc của riêng ta, mà còn vì tương lai của một xã hội nhân văn và bền vững.