Nội dung:

Suy nghĩ về vài trò của kỹ năng tự phục vụ bản thân đối với học sinh ngày nay

Dàn bài chi tiết:

I. Mở bài:

– Giới thiệu vấn đề: Trong xã hội hiện đại, bên cạnh tri thức và kỹ năng học tập, kỹ năng tự phục vụ bản thân ngày càng trở thành một yếu tố quan trọng đối với sự phát triển toàn diện của học sinh.

– Nêu vấn đề nghị luận: Vai trò của kỹ năng tự phục vụ bản thân đối với học sinh ngày nay.

II. Thân bài:

1. Giải thích vấn đề:

– Kỹ năng tự phục vụ bản thân: là khả năng tự thực hiện những công việc cơ bản trong cuộc sống hằng ngày (ăn uống, vệ sinh cá nhân, sắp xếp đồ dùng, quản lý thời gian, chăm sóc sức khỏe, tự học…).

– Đây là một trong những kỹ năng sống nền tảng, giúp học sinh có thể chủ động, tự lập trong học tập và đời sống.

2. Thực trạng hiện nay

– Nhiều học sinh có kỹ năng tự phục vụ khá tốt, biết sắp xếp thời gian, tự học, tự chăm sóc bản thân. Tuy nhiên, vẫn còn không ít học sinh ỷ lại, phụ thuộc quá nhiều vào gia đình, chưa biết tự lo cho bản thân từ những việc nhỏ nhất (ăn uống, dọn dẹp, quản lý đồ dùng…).

* Nguyên nhân:

Do sự bao bọc, nuông chiều quá mức từ cha mẹ.
Thói quen lười biếng, ỷ lại của học sinh.
Nhà trường và xã hội chưa chú trọng đúng mức đến giáo dục kỹ năng sống.

3. Vai trò của kỹ năng tự phục vụ bản thân đối với học sinh

– Có kỹ năng tự phục vụ bản thân sẽ giúp học sinh:

Rèn luyện tính tự lập, tự chủ, không phụ thuộc quá nhiều vào người khác.
Phát triển ý thức trách nhiệm với bản thân và công việc hằng ngày.
Biết quản lý thời gian, sắp xếp công việc hợp lý, nâng cao hiệu quả học tập.
Biết chăm sóc bản thân, bảo vệ sức khỏe, hình thành lối sống lành mạnh.
Góp phần nâng cao sự tự tin, bản lĩnh trong giao tiếp, ứng xử xã hội.
Giảm bớt gánh nặng cho cha mẹ, giúp phụ huynh yên tâm trong việc chăm sóc và giáo dục con cái. Góp phần hình thành ý thức chia sẻ công việc gia đình, bồi dưỡng tình cảm gắn bó.
Học sinh có kỹ năng tự phục vụ sẽ trở thành những công dân chủ động, năng động, sáng tạo, dễ thích nghi với sự thay đổi, góp phần tạo nên thế hệ trẻ có ý thức tự lập, trách nhiệm với bản thân và cộng đồng.

4. Bài học và giải pháp

– Đối với bản thân học sinh:

Cần chủ động rèn luyện thói quen tự phục vụ từ những việc nhỏ hằng ngày.
Tự giác học tập, quản lý thời gian khoa học.
Tích cực tham gia các hoạt động trải nghiệm, rèn luyện kỹ năng sống.

– Đối với gia đình:

Cha mẹ cần khuyến khích, tạo điều kiện cho con rèn luyện kỹ năng tự lập thay vì bao bọc.
Phân công con tham gia làm việc nhà phù hợp với độ tuổi.

– Đối với nhà trường và xã hội:

Tăng cường giáo dục kỹ năng sống trong chương trình học.
Tổ chức các hoạt động ngoại khóa, trải nghiệm thực tế giúp học sinh rèn luyện kỹ năng tự phục vụ.

5. Phản biện:

– Có ý kiến cho rằng: Học sinh chỉ cần tập trung vào việc học, còn những việc sinh hoạt hằng ngày đã có cha mẹ lo; việc tự phục vụ bản thân không thực sự quan trọng. Tuy nhiên, quan điểm này phiến diện và chưa toàn diện. Thiếu kỹ năng tự phục vụ bản thân sẽ dẫn đến lối sống ỷ lại, thụ động, ảnh hưởng đến sự phát triển nhân cách và khả năng hòa nhập xã hội. Do đó, việc rèn luyện kỹ năng tự phục vụ bản thân không hề làm giảm sút thành tích học tập, mà trái lại còn giúp học sinh sống có trách nhiệm, khoa học hơn, từ đó nâng cao hiệu quả học tập và rèn luyện.

Có ý kiến khác cho rằng: Việc học sinh dành thời gian để tự phục vụ, tự chăm sóc bản thân (như ăn uống, dọn dẹp, giặt giũ, sắp xếp đồ dùng…) sẽ làm giảm quỹ thời gian học tập, khiến các em khó đạt kết quả cao. Tuy nhiên, lập luận này chưa thỏa đáng, bởi khi biết tự phục vụ bản thân, học sinh sẽ có kỹ năng quản lý thời gian hiệu quả, từ đó nâng cao hiệu quả học tập. Nếu ỷ lại, không biết tự lo, học sinh dễ rơi vào tình trạng lười biếng, thụ động, thiếu khả năng thích ứng khi bước ra đời sống tự lập. Thay vì làm ảnh hưởng đến học tập, kỹ năng tự phục vụ bản thân lại chính là đòn bẩy hỗ trợ giúp học sinh học tập hiệu quả và phát triển toàn diện hơn.

III. Kết bài:

– Khẳng định lại: Kỹ năng tự phục vụ bản thân có vai trò đặc biệt quan trọng trong việc hình thành nhân cách, lối sống và năng lực tự lập cho học sinh ngày nay.

– Liên hệ, mở rộng: Mỗi học sinh cần tự ý thức rèn luyện kỹ năng này để trở thành những con người trưởng thành, bản lĩnh, góp phần xây dựng một xã hội năng động và bền vững.

Bài văn tham khảo:

Bài văn 1:

Trong xã hội hiện đại, con người không chỉ cần tri thức, cần kỹ năng học tập để chinh phục những đỉnh cao khoa học, nghệ thuật mà còn phải biết tự chăm lo cho chính bản thân mình. Đặc biệt, đối với lứa tuổi học sinh – những chủ nhân tương lai của đất nước – thì việc rèn luyện kỹ năng tự phục vụ bản thân ngày càng trở thành một yếu tố quan trọng, góp phần hình thành nhân cách, lối sống và năng lực tự lập. Đây không chỉ là nền tảng để học sinh học tập hiệu quả, mà còn là hành trang cần thiết để các em vững bước trong cuộc sống. Vì vậy, bàn về vai trò của kỹ năng tự phục vụ bản thân đối với học sinh ngày nay là một vấn đề thiết thực và ý nghĩa.

Kỹ năng tự phục vụ bản thân được hiểu là khả năng tự mình thực hiện những công việc cơ bản, thiết yếu trong đời sống hằng ngày. Đó có thể là những việc đơn giản như ăn uống, vệ sinh cá nhân, gấp quần áo, dọn dẹp phòng học, sắp xếp đồ dùng, đến những việc phức tạp hơn như quản lý thời gian, chăm sóc sức khỏe, tự học và giải quyết những tình huống nảy sinh trong cuộc sống. Đây là một trong những kỹ năng sống nền tảng, giúp học sinh không phụ thuộc hoàn toàn vào người khác, mà biết chủ động, tự lập trong học tập và sinh hoạt.

Thực tế cho thấy, không ít học sinh ngày nay đã có ý thức tự phục vụ khá tốt. Các em biết sắp xếp thời gian học tập, chủ động tham gia các hoạt động trải nghiệm, biết tự chăm sóc sức khỏe và quản lý bản thân. Nhiều em còn có khả năng tự học cao, biết đặt mục tiêu và kiên trì thực hiện.

Tuy nhiên, bên cạnh đó vẫn còn một bộ phận học sinh ỷ lại, phụ thuộc quá nhiều vào gia đình. Có em không biết gấp quần áo, dọn dẹp phòng ở; có em không biết nấu một bữa ăn đơn giản hay tự giặt quần áo; thậm chí có học sinh hoàn toàn dựa vào bố mẹ trong việc sắp xếp thời gian học, quản lý sách vở.

Nguyên nhân của thực trạng này trước hết là do sự bao bọc, nuông chiều quá mức của cha mẹ. Nhiều phụ huynh cho rằng con chỉ cần học giỏi, mọi việc khác đã có cha mẹ lo. Bên cạnh đó, chính sự lười biếng, thói quen ỷ lại của học sinh cũng góp phần làm mai một kỹ năng tự lập. Ngoài ra, nhà trường và xã hội chưa thật sự chú trọng đúng mức đến giáo dục kỹ năng sống, khiến học sinh thiếu cơ hội trải nghiệm thực tế.

Trước hết, kỹ năng này giúp học sinh rèn luyện tính tự lập, tự chủ, không phụ thuộc vào cha mẹ hay người thân trong từng công việc nhỏ nhặt. Thói quen tự làm việc của mình sẽ hình thành ý thức trách nhiệm, nuôi dưỡng bản lĩnh kiên cường, giúp các em dễ dàng thích nghi với những thay đổi của hoàn cảnh.

Tiếp đến, biết tự phục vụ bản thân còn giúp học sinh phát triển ý thức trách nhiệm. Khi tự lo cho mình, các em hiểu rằng cuộc sống không chỉ có học tập, mà còn là sự sắp xếp, tổ chức để cân bằng giữa sinh hoạt và tri thức. Một học sinh biết gấp chăn, dọn bàn học, phân chia thời gian biểu hợp lý chắc chắn cũng sẽ có tinh thần trách nhiệm cao trong việc học tập và rèn luyện.

Bên cạnh đó, kỹ năng tự phục vụ bản thân còn giúp học sinh biết quản lý thời gian, sắp xếp công việc hợp lý. Người có kỹ năng này sẽ không để bản thân rơi vào tình trạng “bận mà rối”, “học mà quên ăn, quên nghỉ”, bởi các em biết cách cân đối giữa học và nghỉ, giữa công việc và giải trí. Nhờ vậy, hiệu quả học tập cũng được nâng cao.

Quan trọng hơn, tự phục vụ bản thân còn đồng nghĩa với việc biết chăm sóc sức khỏe, giữ gìn lối sống lành mạnh. Một học sinh biết ăn uống điều độ, giữ vệ sinh cá nhân, sắp xếp chỗ học gọn gàng, luyện tập thể dục thể thao sẽ có nền tảng thể chất và tinh thần tốt, từ đó học tập và rèn luyện hiệu quả hơn.

Không chỉ dừng lại ở lợi ích cá nhân, kỹ năng này còn giúp học sinh nâng cao sự tự tin, bản lĩnh trong giao tiếp, ứng xử xã hội. Một người biết tự lập sẽ dễ dàng thích nghi với môi trường mới, mạnh dạn tham gia các hoạt động tập thể, không ngại thử thách và khẳng định bản thân.

Đối với gia đình, việc con cái biết tự phục vụ bản thân sẽ giảm bớt gánh nặng cho cha mẹ, giúp phụ huynh an tâm hơn trong việc chăm sóc và giáo dục. Đồng thời, nó còn góp phần hình thành ý thức chia sẻ công việc gia đình, gắn kết tình cảm yêu thương.

Đối với xã hội, thế hệ trẻ có kỹ năng tự phục vụ bản thân chính là thế hệ công dân năng động, sáng tạo, chủ động, dễ dàng thích ứng với sự thay đổi nhanh chóng của thời đại. Đó là những người không chỉ biết sống cho mình mà còn biết sống có trách nhiệm với cộng đồng.

Để rèn luyện kỹ năng tự phục vụ bản thân, trước hết bản thân học sinh cần thay đổi nhận thức. Các em phải hiểu rằng tự phục vụ không chỉ là công việc thường nhật mà còn là bước tập dượt để trưởng thành. Học sinh cần rèn luyện từ những việc nhỏ: tự sắp xếp bàn học, tự giặt quần áo, tự chuẩn bị bữa sáng, tự quản lý lịch học… Song song đó là tinh thần tự giác học tập, biết quản lý thời gian khoa học, tích cực tham gia các hoạt động trải nghiệm để mở rộng kỹ năng sống.

Gia đình cũng đóng vai trò quan trọng. Cha mẹ không nên bao bọc con quá mức, mà cần khuyến khích, tạo điều kiện để con rèn luyện tính tự lập. Việc phân công cho con làm việc nhà phù hợp với độ tuổi vừa giúp các em học được cách chia sẻ trách nhiệm, vừa rèn luyện sự khéo léo, ngăn nắp.

Nhà trường và xã hội cần tăng cường các chương trình giáo dục kỹ năng sống, tổ chức nhiều hoạt động ngoại khóa, trải nghiệm thực tế để học sinh rèn luyện kỹ năng tự phục vụ. Khi học sinh có môi trường rèn luyện, kỹ năng này sẽ dần trở thành thói quen và phẩm chất.

Có ý kiến cho rằng: Học sinh chỉ cần tập trung vào việc học, còn những việc sinh hoạt hằng ngày đã có cha mẹ lo, việc tự phục vụ bản thân không thực sự quan trọng. Tuy nhiên, đây là quan điểm phiến diện. Thực tế cho thấy, nếu thiếu kỹ năng tự phục vụ bản thân, học sinh sẽ dễ rơi vào lối sống ỷ lại, thụ động, thiếu khả năng thích ứng khi rời vòng tay cha mẹ. Ngược lại, tự lập từ những việc nhỏ sẽ giúp học sinh sống có trách nhiệm, khoa học hơn, từ đó nâng cao hiệu quả học tập.

Một số ý kiến khác lại cho rằng: Việc học sinh dành thời gian cho việc tự phục vụ như ăn uống, dọn dẹp, giặt giũ sẽ làm giảm quỹ thời gian học tập. Song, lập luận này chưa thỏa đáng. Thời gian tự phục vụ không nhiều, lại giúp học sinh biết quản lý thời gian hiệu quả hơn. Một bàn học gọn gàng, một lịch sinh hoạt khoa học chắc chắn sẽ nâng cao hiệu quả học tập. Hơn nữa, chăm sóc bản thân chính là chăm sóc sức khỏe, tinh thần – yếu tố cốt lõi để học tập bền bỉ. Vì vậy, thay vì ảnh hưởng tiêu cực, kỹ năng tự phục vụ lại là đòn bẩy giúp học sinh phát triển toàn diện.

Từ những phân tích trên có thể khẳng định: Kỹ năng tự phục vụ bản thân có vai trò đặc biệt quan trọng trong việc hình thành nhân cách, lối sống và năng lực tự lập của học sinh ngày nay. Nó không chỉ giúp học sinh sống ngăn nắp, khoa học, biết chăm sóc bản thân, mà còn là hành trang thiết yếu để các em bước vào đời với sự tự tin và bản lĩnh. Mỗi học sinh cần tự ý thức rèn luyện kỹ năng này, để trở thành những con người trưởng thành, có ích cho gia đình, xã hội và góp phần xây dựng một cộng đồng năng động, bền vững.

Bài văn 2:

Tự phục vụ bản thân là tự mình đáp ứng các nhu cầu của bản than mình bao gồm cả nhu cầu về vật chất và tinh thần, từ những việc làm đơn giản đến phức tạp, không nhờ vả, ỷ lại hay dựa dẫm vào người khác, để hình thành những thói quen và lối sống tốt đẹp cho mỗi con người.

Kỹ năng tự phục vụ bản thân là một trong những thói quen hàng đầu cần phải hình thành và rèn luyện cho con người ngay từ thuở ấu thơ. Kỹ năng tự phục vụ bản thân bao gồm cả tự phục vụ các nhu cầu về thế chất và tinh thần.

Tự phục vụ bản thân, tự lập, không dựa dẫm, ỷ lại là một trong những đức tính quan trọng đầu tiên tạo nên nhân cách của học sinh nói riêng và của con người nói chung. Tự phục vụ bản thân giúp chúng ta hiểu được giá trị của lao động, biết cảm thông và yêu thương cha mẹ mình. Kỹ năng sống tự lập là khả năng tự chăm sóc bản thân, khả năng tự suy nghĩ và tự quyết định cho bản thân mình. Tự phục vụ bản thân cũng có nghĩa là tự mình phục vụ mình, không ỷ lại vào người khác.

Chúng ta cần phải rèn luyện kỹ năng tự phục vụ bản thân ngay từ nhỏ thì lớn lên sẽ có thể tự lập một cách dễ dàng. Sống tự lập luôn cần tới khả năng tự chủ, không bị nô lệ vào bất cứ chủ thể nào. Các hoạt động tự phục vụ bản thân đơn giản như: làm việc nhà, tự học, tự suy nghĩ và tự chịu trách nhiệm về những lựa chọn của mình. Những hoạt động đó giúp bản thân có thể sống độc lập, rèn luyện sự khéo léo, tính chủ động cũng như sự tự tin vài chính bản thân.

Hãy đặt tương lai vài bàn tay đáng tin cậy – bàn tay của chính bạn. Chúng ta có thể rèn luyện những kỹ năng đó bằng cách tự giác giúp đỡ việc nhà cho cha mẹ, luôn cố gắng học tập để cha mẹ vui lòng. Chúng ta cũng có thể rèn luyện kỹ năng tự phục vụ bản thân bằng việc nhận thức những hành động của mình làm là đúng hay sai, tự đưa a quyết định cho bản thân mình.

Tập những kỹ năng sống, kỹ năng tự phục vụ bản thân, từng bước hình thành nhân cách sống cho bản thân là một trong những nhiệm vụ trọng tâm cần được đưa lên hàng đầu. Nếu chúng ta không có kỹ năng tự phục vụ bản thân, chúng ta sẽ không thể chủ động và tự lập trong cuộc sống hiện đại.