Yêu cầu cần đạt và hướng dẫn viết đoạn văn phân tích, cảm nhận một đoạn trích hoặc tác phẩm thơ
1. Hiểu đúng yêu cầu đề bài
– Dạng đề: Viết đoạn văn nghị luận khoảng 200 chữ, phân tích, cảm nhận một đoạn thơ, khổ thơ hoặc bài thơ cụ thể.
– Mục tiêu: Thể hiện năng lực đọc hiểu, phân tích, cảm nhận nghệ thuật và nội dung thơ ca, đồng thời trình bày suy nghĩ, cảm xúc cá nhân.
2. Xác định nội dung cần làm rõ trong đoạn văn
Khi phân tích, cảm nhận đoạn thơ/bài thơ, cần làm nổi bật:
– Nội dung, chủ đề chính của đoạn thơ (cảm xúc, tư tưởng, hình ảnh biểu tượng…).
– Biện pháp nghệ thuật nổi bật (ẩn dụ, so sánh, điệp từ, nhịp thơ…).
– Giá trị nhân văn, tư tưởng sâu sắc và liên hệ với cảm nhận cá nhân.
3. Hình thức trình bày
– Có thể viết theo đoạn văn diễn dịch, quy nạp, tổng – phân – hợp, ưu tiên tổng – phân – hợp.
– Không xuống dòng, trừ khi có yêu cầu đặc biệt.
– Diễn đạt rõ ràng, mạch lạc, đúng chuẩn chính tả – ngữ pháp.
– Phân tích, cảm nhận sâu sắc ý nghĩa nội dung và giá trị nghệ thuật đoạn thơ/tác phẩm thơ.
– Có cảm nhận cá nhân và liên hệ thực tế nếu phù hợp.
4. Các bước thực hiện
– Bước 1: Đọc kỹ đoạn trích, xác định nội dung, chủ đề, tâm trạng, hình ảnh, biện pháp nghệ thuật.
– Bước 2: Xác định luận điểm chính (Thông điệp/ý nghĩa sâu sắc từ đoạn thơ).
– Bước 3: Giới thiệu tác giả, tác phẩm.
– Bước 4: Triển khai luận điểm:
+ Giải thích và nêu ý nghĩa nhan đề (nếu cần).
+ Phân tích, cảm nhận nội dung chủ đề (nội dung đề cập của văn bản) và đặc sắc nghệ thuật (thể loại, từ ngữ,hình ảnh, chi tiết, nhịp điệu, ngôn ngữ, biện pháp tu từ,…).
+ Cảm nhận cá nhân, liên hệ thực tế (nếu có).
– Bước 5: Kết luận (Khẳng định giá trị đoạn thơ/tác phẩm và những tác động của văn bản đối với nhận thức và hành động bản thân).