Đề số 53: Đọc hiểu văn bản VƯỜN MẸ MAI VÀNG của Nguyễn Hữu Quý. NLXH: Tuổi trẻ giữ gìn và phát huy những giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc

VƯỜN MẸ MAI VÀNG

(1) Ngấn lũ mùa thu
in trong ký ức
con đi xa, thương mẹ vô chừng!

(2) Những cánh đồng van vát miền Trung
neo vào Trường Sơn để không trôi ra biển
như chúng con
neo vào mẹ để còn xứ sở!

(3) Mẹ tần tảo trong miền Trung chìm nổi
áo nối tay, gieo vớt những mùa màng
giọt mồ hôi rơi xèo đất hạn
củ sắn, củ khoai vùi bão ngọt bùi.

(4) Hạt thóc chín vàng đọng bao nhiêu nỗi
mẹ ơi, nỗi nào không đắng đót núi sông
núi miền Trung dốc, sông miền Trung ngắn
mẹ miền Trung trĩu gánh gập ghềnh.

(5) Tết con về quê, vườn mẹ mai vàng
như hương sắc cả năm dồn tụ lại
miền khắc bạc mùa xuân chừng ngắn ngủi
vẫn dâng đầy thơm thảo một miền Trung!

(Nguyễn Hữu Quý, Baovannghe.online, Hội nhà văn Việt Nam)

Câu 1 (3,0 điểm):

a (0,5 điểm). Xác định thể thơ của bài thơ trên. Dựa vào dấu hiệu nào em xác định như vậy?

b (0,75 điểm). Liệt kê những từ ngữ, hình ảnh miêu tả miền Trung qua đoạn (4) của bài thơ.

c (0,75 điểm). Phân tích tác dụng của biện pháp tu từ so sánh được tác giả sử dụng trong đoạn thơ sau:

“Những cánh đồng van vát miền Trung
neo vào Trường Sơn để không trôi ra biển
như chúng con
neo vào mẹ để còn xứ sở!”

d (1,0 điểm). Từ nội dung của bài thơ, em hãy bày tỏ suy nghĩ về sự gắn kết với gia đình và quê hương trong hành trình trưởng thành của mỗi con người (trình bày khoảng 5 – 7 dòng).

Câu 2 (2,0 điểm):

Viết một đoạn văn nghị luận (khoảng 200 chữ) phân tích ý nghĩa chủ đề và đặc sắc nghệ thuật bài thơ VƯỜN MẸ MAI VÀNG của Nguyễn Hữu Quý

Phần II. Đọc hiểu văn bản nghị luận và viết bài văn nghị luận xã hội (5,0 điểm)

Tết Nguyên đán là dịp nghỉ lễ dài nhất trong năm, Tết là dịp để gia đình sum vầy, đoàn tụ bên nhau sau một năm vất vả với bộn bề lo toan. Ai đi xa cũng mong đến ngày Tết để được quây quần đầm ấm bên gia đình. Với những người con xa quê, Tết cổ truyền chính là những giây phút được quay trở về với nơi mà mình sinh ra và lớn lên, được trở về với ký ức tuổi thơ, nơi có ông-bà, bố-mẹ.

Giới trẻ ngày nay, mỗi người đều có quan niệm và cách “hưởng thụ” Tết riêng của mình. Nhiều bạn kết hợp hài hòa giữa yếu tố truyền thống với hiện đại, họ luôn tìm và khám phá cái hay, sự độc đáo, hiện đại làm cho Tết cổ truyền của dân tộc thêm tươi vui, trọn vẹn và ý nghĩa. Nhưng dù theo cách nào thì họ cũng đều hướng về nguồn cội, trân trọng những truyền thống tốt đẹp mà cha ông đã để lại từ ngàn đời nay.

[… ]

(Theo “Tết truyền thống trong quan niệm của người Việt trẻ”, https://vov.vn/xa-hoi/tet-truyen-thong-trong-quan-niem-cua-nguoi-viet-tre-post1149088.vov)

Câu 1 (1,0 điểm):

Theo văn bản, với những người con xa quê, ngày Tết cổ truyền có ý nghĩa như thế nào?

Câu 2 (4,0 điểm):

Trong khi nhiều bạn trẻ ngày nay biết trân trọng cội nguồn và giữ gìn những giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc, thì vẫn còn không ít người sống thờ ơ, thậm chí quay lưng với những di sản tinh thần mà cha ông để lại.

Hãy viết một bài văn nghị luận xã hội, trình bày quan điểm của em về thực trạng trên. Từ đó, đề xuất những giải pháp thiết thực nhằm giúp thế hệ trẻ ý thức giữ gìn và phát huy những giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc.