Đọc đoạn thơ sau và trả lời câu hỏi :
[… ]
Mơ khách đường xa khách đường xa,
Áo em trắng quá nhìn không ra
Ở đây sương khói mờ nhân ảnh
Ai biết tình ai có đậm đà?
(Trích “Đây thôn Vĩ Dạ”, Hàn Mặc Tử, Tr 39, SGK Ngữ văn 11,Tập II, NXBGD 2007)
Câu 1: Xác định phương thức biểu đạt chính của đoạn thơ?
Câu 2: Xác định phép điệp trong câu thơ. Nêu hiệu quả nghệ thuật của việc sử dụng phép điệp đó ?
“Mơ khách đường xa khách đường xa,
Áo em trắng quá nhìn không ra”
Câu 3: Nêu nội dung chính của đoạn thơ trên?
Câu 4: Câu thơ Ai biết tình ai có đậm đà? đạt hiệu quả nghệ thuật như thế nào trong việc thể hiện tâm trạng của nhà thơ ?
* Hướng dẫn trả lời:
Câu 1: Xác định phương thức biểu đạt chính của đoạn thơ?
– Phương thức biểu đạt chính: Biểu cảm.
Đoạn thơ thể hiện một cách sâu sắc nỗi nhớ mong, khát khao, hoài nghi và cả nỗi cô đơn trong tâm hồn thi sĩ. Những hình ảnh mơ hồ, sương khói, xen lẫn với giọng thơ da diết đã bộc lộ cảm xúc nội tâm đầy chất trữ tình.
Câu 2: Xác định phép điệp trong câu thơ. Nêu hiệu quả nghệ thuật của việc sử dụng phép điệp đó?
– Phép điệp: Câu thơ “Mơ khách đường xa khách đường xa,” sử dụng phép điệp từ với cụm từ “khách đường xa” được lặp lại.
– Hiệu quả nghệ thuật:
+ Nhấn mạnh nỗi nhớ da diết, khắc khoải của chủ thể trữ tình đối với người khách (người con gái xứ Huế) ở phương xa.
+ Gợi cảm giác mơ hồ, mộng tưởng, như đang lạc vào thế giới của ký ức, của những điều không thực.
+ Tăng tính nhạc cho câu thơ, tạo nên một âm vang day dứt, ngân dài của nỗi niềm xa cách.
Câu 3: Nêu nội dung chính của đoạn thơ trên?
– Nội dung chính: Đoạn thơ thể hiện nỗi nhớ thương mơ hồ, da diết của nhà thơ về một bóng hình xa vắng trong không gian sương khói hư ảo, cùng với nỗi băn khoăn, nghi ngờ về tình cảm đôi bên – liệu có thực sự bền chặt và đậm đà hay không. Đó là sự giằng xé giữa khát vọng gần gũi và thực tại chia lìa, mờ ảo.
Câu 4: Câu thơ “Ai biết tình ai có đậm đà?” đạt hiệu quả nghệ thuật như thế nào trong việc thể hiện tâm trạng của nhà thơ?
– Hiệu quả nghệ thuật:
+ Câu hỏi tu từ thể hiện sự băn khoăn, hoài nghi và nỗi buồn sâu sắc về tình cảm.
+ Là sự tự vấn, đồng thời là lời ngỏ đầy ngậm ngùi gửi đến người thương – không rõ tình yêu có còn sâu đậm hay đã phai nhạt theo thời gian và khoảng cách.
+ Câu thơ như tiếng thở dài thầm lặng, góp phần khắc họa tâm trạng cô đơn, bất an và khát khao yêu thương của nhà thơ trong những ngày tháng bệnh tật, cô quạnh.
→ Nhận xét: Đoạn thơ là sự kết hợp hài hòa giữa hình ảnh giàu chất thơ, giọng điệu mơ hồ, và cảm xúc chân thành, góp phần làm nổi bật vẻ đẹp trữ tình đậm chất Hàn Mặc Tử: mộng mị, ám ảnh và đầy khát khao yêu thương giữa thực tại khắc nghiệt.
